Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

Şimdi önce flap... Haşırtt diye flap konulması hoş değil. Uçağı oldukça destabilize edebilir. Gerçi 0.60 P51'de bir sorun olmaz ama yine de yavaşlatmak en iyisi.

AT9 madem ki Futaba klonu (ki anlattıkların tipik Futaba 9C) o zaman istenirse Futaba'nın FAQ sayfasında bu kanal aktarmanın detayı anlatılıyor. Ancak... Phoenix P51'de flap servoları simetrik. Yani ya iki ayrı kanal, ya servo reverser ya da programlanabilir servonun reverse edilmesi lazım ki doğru yönde çalışsınlar. İki ayrı kanal kullanırsan kanalı yavaşlatmış olmanın bir anlamı yok çünkü sadece bir kanalı yavaşlatabilirsin.

Senin durumunda Mehmet Abi'nin linkini verdiği ürün ideal. Aynı uçakta ben de onu kullanmıştım. Ama bugün olsa bir servo reverser ve yavaşlatıcıyı kendim yapardım. İstersen sana da yaparım.



Kısaca benim önerim ya bu linkteki modülü ya da benim yapacağım modülü kulanıp flapları tek kanala bağlayarak ikisini ters yönde çalıştırmak ve yavaşlatmak.
Flap için ek bir önerim daha var: Eğer alışılabilirse bir potansiyometre kanalı kullanılarak da flaplar çalıştırılabilir. O durumda istenilen yavaşlık kolayca sağlanabilir.

İlgili diğer konular :

RC Model Uçak Flap Kullanımı :
Flap Turleri nedir ? Flaperon nedir ? Futaba 7c ile nasil yapilir ?


RETRACT Çeşitleri
Gelelim retractlara... Sandığın gibi kanalı yavaşlatınca retractlar yavaşlamaz. Olası senaryoları görelim:

1- Mekanik retract ve retract servosu: Bu servo sinyal belirli bir değere gelene kadar hareket etmez. Sonra kendi en yüksek hızı ile tam 180 derece döner. Zaten o nedenle özellikle retract servosu adı verilir. Burada yapabileceğin tek şey servoyu bir Y kablo üzerinden ayrı ve düşük voltajlı (4.8 V gibi) bir pille besleyerek olabildiğince yavaşlatmak.

2- Pnömatik retract: Standart pnömatik sistemler aynen mekanik gibi çalışırlar. Servo bir yere geldiğinde "şakkk" diye açar ya da kaparlar. Bilinen en hızlı sistem budur. Doğal olarak pek hoş görünmez. Gelişmiş ama pahalı sistemler var. Onlarda bir vida ile hız ayarlanabiliyor. Hatta öyle ki hızlı açılış yavaş kapanış bile mümkün. Ama hiç kullanmadım. Ayrıca ek bilgi olarak iki tip pnömatik retract var. Birisi iki yöne de basınçla gidiyor. Daha gelişmişleri ise yayla açılıyor basınçla kapanıyor. Yani havada bir şekilde basınç giderse otomatik olarak açılıyor.

3- Elektrikli servosuz retract: Bunların linkini vermiştim. Kanalı yavaşlatmanın aynen retract servosundaki gibi hiç bir anlamı yok. Kendi belirlenmiş hızları ile açılıp kapanırlar. Zahmetsizlik, düşük maliyet ve scale görünüm açısından ideal seçimdirler. Ayrıca bazen kapalı kalıp heyecan da yaşatırlar ve pilotaj geliştirirler.

4- Klasik servolu mekanik retract: Klasik servolar genellikle mekanik retractların güvenle kilitlenmelerine yetecek kadar dönemiyorlar. Ama Hitec'in digital programlanabilir servolarının çoğu 180 derece dönüşe ayarlanabiliyor. İniş takımlarının güvenle kilitlenebilmesi için bu 180 derece çok önemli. Mekanik retractlar ile böyle bir servo kullanılırsa kanalı yavaşlatarak hatta iki ayrı kanal kullanıp ayrı ayrı yavaşlatarak en gerçekçi görünümü elde etmek mümkün.

Bu konu, Yönetim tarafından aşağıdaki mesaj taşınarak açılmıştır.

Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Genişletmek için tıkla ...

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

Mekanik Retract Montajıyla ilgili tüyolar:

Mekanik retractları kullanacak arkadaşlar için biraz bilgi vereyim.

Mekanik retractlar tabii ki yuvalarına yerleştirilip vidalarla sabitlenecekler. Genellikle plastik malzemeden imal edilmiş tekerlek yuvaları uygun şekilde kesilip (genellikle) CA ile yapıştırılacak falan filan. Ama asıl olay servo bağlantısı ve ayar.
İşe ilk olarak basit bir öçlümle başlayacağız. Aşağıdaki resimde iki kırmızı hat arası ölçülecek. Ama dikkat edin, mavi aluminyum yuvadaki açıklığın boyu değil!!! Ölçülecek olan yer, retractı hareket ettiren pimin kenarı ile yuvanın diğer ucu arasındaki mesafe. Bu çok önemli. Bu örnekte ölçü 23.8 mm olarak belirlendi.



Bu ölçünün anlamı, iniş takımının açık ve kilitli hali ile kapalı ve kilitli hali arasında kumanda çubuğunun tam (ne fazla ne de eksik!!!) 23.8 mm yol katetmesinin gerekliliği. Ne yazık ki bu mesafe standart değil ve elimdeki üç farklı retract takımında üç farklı sonuç söz konusu. Dolayısıyla o anki uygulamada kullanılacak retract setinin ölçülmesi lazım.
Peki bu rakam ne ifade ediyor? Anlatayım...
Biliyorsunuz retractlar için en sağlıklı yaklaşım retract servosu kullanmak. Retract servoları tam 180 derecelik bir hareket aralığına sahipler ve ya bir uçta ya da diğer uçta bekliyorlar. Yani ara değerler yok. Bu 180 derecelik hareket servo yekesinden retract kumanda kollarına aktarılıyor ve tamı tamına 23.8 mm hareket sağlaması gerekiyor. Bunu sağlayabilmenin yolu da servo yekesi üzerinde kullanılacak iki deliğin merkezden tamı tamına (23.8 / 2) 11.9 mm uzakta (yani yarıçap 11.9 mm) yerleşmiş olmaları. Bunu sağladığınızda herşey tereyağından kıl çeker gibi yürüyor.



Peki bunu sağlayamazsanız ne olur?
Eğer daha kısa bir hareket menzili oluşursa iniş takımı bir uçta ya da iki uçta da kilitlenemez. Özellikle açıkken yeterince kilitlenemezse hiç hoş olmayan sonuçlar doğar.
Eğer daha uzun bir hareket menzili oluşursa bu sefer servo birkaç kullanımda diş sıyırır ve sistem yine istenildiği gibi çalışmamaya başlar.

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

Retractlar Sistemi Beslemesi

Retractlar sert inişler sonrasında mekanik deformasyona uğrayabilirler ve açılırken ya da kapanırken sıkışma eğilimi gösterebilirler. Bu da servoyu ya da servosuz sistem ise elektroniği zorlayıp aşırı akım çekilmesine yol açabilir.

En kötü senaryoda alıcı beslemesi yetersiz kalır ve kontrol kaybı ortaya çıkabilir. O nedenle kural olarak hemen daima retractları ayrı bir güç kaynağından beslerim. Servo ya da elektrikli retractların kumanda hattına bir Y kablo eklerim. Alıcı tarafından gelen hattın kırmızısını keserim. Y kablonun bir ucuna retract pilini takarım. Bu şekilde beslemeyi ayırmış olurum.

Burada şöyle bir sorun çıkabiliyor. Elektrikliler olsun retract servosu olsun, boşta akım çekiyorlar. Bu da bekleme süresinde retract pilinin boşalması demek. Örneğin bir uçuş günü her şey iyi iken bir sonraki hafta retractları çalışmaz halde bulmak mümkün. Ben bunu önlemek için önce ayrı bir switch kullandım. İlk Sea Fury'mde kanadın altındaydı bu switch ve sık sık açmayı unuttuğum için iniş takımlarımı toplayamadan uçmuşluğum vardır. Tabii bu büyük bir sorun değil. İner, switch'i açar tekrar kalkarsın. Ama o zamanlar o Sea Fury beni korkutan bir uçaktı. İnişler hiç de kolay değildi. Bir kez kalkınca inmeye çekinirdim.

Kısaca, bu saçmalıktan kurtulabilmek için çok basit bir devre yaptım. Şeması aşağıda. Bir röle kullanıldığı için beklemede akım çekilmiyor. Ne zaman ki alıcıya enerji veriyoruz o zaman retract pili de devreye girmiş oluyor.



Tabii bu işlerde ne kadar ekmek o kadar köfte.

Hangar 9'un 0.50'lik Corsair'i var. Ben buna orijinal E-Flite retractlar almıştım. Eşek yüküyle para vermiştim. Ama retractlar o kadar güven veriyordu ki, normal alıcı beslemesinden besledim ve bugüne kadar en ufak bir sorun yaşamadım.

Keza son kırdığım Sea Fury'de HobbyKing'den almış olduğum muhteşem retractlar vardı. Bir kere bile takılmayan ama ne yazık ki artık stoklarda adı bile geçmeyen bu seti bir önceki Sea Fury'de de kullanmıştım. O kadar güven vermişlerdi ki onları da ana beslemeden besliyordum. Bir kere bile sıkıntı yaratmadılar. Ama yine de alıcı beslemesinden bu tür şeyleri beslemeden önce uzun süre kullanıp iyice emin olmak lazım.

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

İlerisi için Rezerve

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

İlerisi için rezerve

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

İlerisi için rezerve

Flap, Retract (Iniş Takımı) Çeşitleri, Montaj Detayları ve Kullanımı

Estağfurullah sevgili kardeşim. Helikopter retractları binen yüklerin doğrultusu ve oluşan momentler açısından çok farklılar. Ayrıca yere neredeyse sıfır ileri hareketle temas ettikleri için retractın açılmaması ya da kilitlenmemesi büyük sorun oluşturmayacaktır. O nedenle rahat olun. Fıstık gibi yapmışsınız daha ne olsun.