Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

worms

Yeni Uye
Katılım
21 Mar 2014
Mesajlar
8
Tepkime puanı
1
Yaş
40
Aslında uzun zamandır uzaktan kumandalı bir araca sahip olmak istemiştim fakat bunun nasıl bir araç olmasına tam karar verememiştim. Bir ara uzaktan kumandalı uçaklara ilgi salmıştım fakat çok da cazip gelmemişti. Daha sonra havadan görüntüleme (aslında amacım doğa fotoğrafları çekmek) fikri beni çok farklı bir yere götürdü: multicopter.
Uzaktan kumandalı multicopter uçurmak hakkında hiç fikrim olmadığı için bir arkadaşımın tavsiyesiyle öncelikle RTF (uçurmaya hazır) küçük bir helikopter almaya karar verdim. Öncelikle Hubsan X4 107 (banggood’dan yaklaşık 105 TL ye mal oldu) aldım. Onun üzerinde kontrol kabiliyetlerimi biraz geliştirdim ama çabuk bozuldu :(. Aslında benim hatam vardı, yeni pil almıştım ve mevcut şarj cihazıyla şarj edince piller aşırı şarj olmuş, o da hubsan’ın anakartını bozdu. Yine de iyi bir tecrübeydi, elevatordü, roll’dü ne olduklarını öğrendim.
Daha sonra hubsan’ı tamir için para harcamak yerine asıl amacıma doğru yönelmeye karar verdim. Konuyla ilgili forumlarda başlıklara girdiğimde birçok yeni terim duydum, hiçbir şey anlamadım. Esc lipo receiver gibi ne oldukları hakkında hiçbir fikrim olmadan yavaş yavaş sindire sindire multicopterimi toplamaya karar verdim. Özellikle İngilizceniz varsa internette ulaşamayacağınız bilgi yok. Yurtdışında yaşayanlar çok paylaşımcı insanlar. Youtube’daki videolar bu konuda başlıca kaynağımız.
Quadcopter’mi, hexacopter mi, octocopter mi derken maliyeti de düşünerek quadcopter’de karar kıldım. Aslında havadan görüntüleme için hexacopter stabilitesi daha iyidir ama dediğim gibi maliyeti düşünerek quadcopter’e karar verdim.
Öncelikle gerekli parçaları ve onları nasıl topladığımı anlatmak istiyorum.

Frame :
Quadcopter’in bütünlüğünü sağlayacak diğer parçaları bir arada tutarak uçmasını sağlayan temel parçamız. Çok çeşitli frame’ler var, farklı amaçlar için. En popüleri belki de F450 frame’i. DJI firmasının bir tasarımı ve piyasada bir çok klonu var. (Yeri gelmişken klon ifadesi bu sektörde çok duyulan bir ifade, büyük firmalar bir tasarım ortaya koyuyor, çinli üreticiler de onu taklit edip aynısını satıyorlar) Klon ürünler orjinaline göre 3 te 1 belki 4 te 1 daha ucuz fakat tamamen aynı kalitede değil. Örneğin daha esnek oluyorlar ya da bendeki frame’de olduğu gibi delikler çok iyi karşılamıyor ve zorlayarak ya da deliği büyüterek montaj yapıyorsunuz. Burası tamamen şans
Ben tercihimi reptile diye adlandırılan frame’den yana yaptım, ön kısmına ileride gimbal takmayı düşündüğüm için görüntüye quad’ın pervanelerinin girmesini istemedim.



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Oldukça sağlam bir frame birkaç kez düşmeme rağmen kırıma uğramadı (aldığım zaman yedek kol da sipariş etmiştim yanında, düşürüp kolu kırarsam bir ay Çin’den gelmesini beklemeyeyim diye ama çok şükür henüz gerek olmadı :) )

Motor:
Başlangıçta NTM almayı düşünüyordum daha sonraları oldukça popüler olan sunnysky motorlarını keşfettim. Kullanıcıların olumlu yorumlarıyla Sunnysky 2212-13 kv980 motorundan 4 adet sipariş ettim. Gerçekten çok dengeli bir motor, şu ana kadar bir sorun çıkarmadı.
Motorları satın aldığımı kullanıcı :



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Pervane :
Pervane seçimi tamamen yapacağınız quadcopterin ağırlığı, motorlarınızın gücü ve quad’ı hangi amaçla kullanacağınız (sakin ya da akrobatik) ile ilgili. Seçeceğiniz motorun farklı pervanelerle yapılmış testlerini youtube’da görüp karar verebilirsiniz.
Pervanenin tipi 4 haneli bir sayıyla ifade edilir. İlk 2 hane pervanenin inç olarak uzunluğu (uçtan uca) diğer iki hanesi ise bir tam turda aldığı yol miktarıdır. Ben pervanelerimi 1045 boyutunda seçtim. Quadcopter ‘in 2 motoru saat yönünde 2 motoru da saat yönünün tersi yönde dönerler. O yüzden pervane sipariş ederken 2 adet CW 2 adet de CCW tipte sipariş etmelisiniz.
Quadcopteri düşürdüğünüzde ilk kırılacak parçası pervaneleridir. Bu yüzden ucuz yollu plastik pervanelerle başlamak en iyisi 4 tanesinin 3-4$ civarında olduğunu düşünürsek 1-2 takım yedek pervane iyi olur.
Sonrasında ihtiyaç duyarsanız karbon fiber pervanelere geçiş yaparsınız. Karbon fiber daha sağlamdır ve daha ince olduğu için performansı daha iyidir.
Pervaneleri takmadan önce balanslarını yapmalısınız ki pervane dengesizliğinden dolayı titreşim olmasın. Balansın nasıl yapıldığını alttaki video’dan görebilirsiniz.


ESC :
ESC (Engine speed control) Motorun hızını kontrol eden ve akımı DC’den AC'ye çeviren bir elektronik devredir. Giriş kısmına doğrudan pil bağlanır, ESC pil voltajını kontrol kartından gelen sinyale göre ayarlayarak motora gönderir. BEC’li ya da OPTO olan tipleri vardır. BEC’li tipler pil’deki voltaj ne olursa olsun kontrol kartına giden kabloya sabit 5V gerilim verir, bu sayede enerji ihtiyacı olan diğer ekipmanlar (kontrol kartı, servo vs) gerekli enerjiyi alırlar. Eğer ESC’niz lineer BEC içeriyorsa bu çok iyi bir çözüm değildir ve verimsiz bir yöntemle 5V akım verir.
Ben hazır olarak Simonk firmware yüklü olduğu için (Simonk firmware ayrı bir dünya, ona burada girmeyelim ) alttaki ESC’leri tercih ettim.
Her bir motor için bir ESC alıyoruz.
Başlangıçta kontrol kartının beslemesini esc üzerinden yapıyordum fakat daha sonra ubec aldım. Switching olduğu için daha verimli, ısınmıyor.
Şu anda alıyor olsam 4 tane opto esc 1 tane de kontrol kartını beslemek için ubec alırdım.



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Kontrol kartı :
Kontrol kartını da multicopterimizin beyni olarak adlandırabiliriz. Motorları kontrol eden, kumandadan gelen sinyalleri yorumlayıp motorlara ileten elektronik devredir. Yeni başlayanlar için Hobbyking KK kartı çok idealdir. Bilgisayara bağlamayı gerektirmeden ayar yapılabilimesi LCD ekranıyla çok ideal ve ucuz bir karttır.

GPS’li, altimetreli pusulalı kontrol kartları da mevcut, bu konuya daha sonra gireceğim. APM arduino bazlı bir kontrol kartı. Barometre, pusula, gps vs gibi destekleriyle bir çok fonksiyonu vardır. Fakat APM gibi bir kartla işe başlamak sizi bu hobiden soğutabilir.

APM Kartı ile ilgili daha fazla detay için

Bunun yanında birde Multiwii kartını listeye eklemek gerek bence. Multiwii'de APM gibi çok şey vaad ediyor ama ayarları yine zor.



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Kumanda-Modül-Receiver :
Tabi cihazı kontrol etmek için bir de kumanda gerekli  Kumanda dediğimiz kısım elimizde tuttuğumuz kolları, anahtarları olan büyük kısım. Modül dediğimiz kumandanın arkasında olan genellikle sökülüp takılabilir ve anteni genellikle üzerinde olan sinyal göndericidir. Receiver ise multicopterimiz üzerinde bu sinyalleri alıp kontrol kartına ileten kısımdır.
Bu iletişim normalde tek yönlüdür yani quadcopter bize bir bilgi göndermez sadece sinyal alır. Fakat biz de quacopterden bilgi almak istiyorsak (pil durumu, konum, hız vs) bu durumda telemetry modülü ve receiver’ı satın alıp kumandamıza takmamız gerekir. Tabi kumandamızın da bu bilgileri ekranında gösterebilecek kabiliyette olması gerekiyor.
Ben kumanda Flysky TH9X satın aldım. Bu kumanda Turnigy 9X’in aynısı. Piyasada yüksek fiyata daha iyi kumandalar bulabilirsiniz fakat fiyat/performans oranı daha iyi bir kumanda bulamazsınız. Küçük bir modifikasyonla bu kumandaya er9x yazılımını yükleyip kumandanızın kabiliyetlerini ve kullanışlılığını çok çok artırabilirsiniz.
Kumandaların mode1-mode2 gibi kontrollerin yerlerinin değiştiği farklı modelleri oluyor. Bunun sebebini tam bilmiyorum belki de solaklar için mode 1 icad edilmiştir  Ben gaz kolunun solda olduğu mode 2 kumandayı kullanıyorum.



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Batarya :
Sürekli yüksek akım verebilme, kapasitesine göre düşük ağırlık gibi nedenlerle uzaktan kumandalı hava araçlarında lipo pil (lityum polimer) tercih ediliyor. Fakat dezavantaj olarak bu bataryalarımız çok hassas ve daha önemlisi yanlış kullanım durumunda patlama/yanma ihtimali var. Şarj ederken gözetim altında tutmalısınız ve taşırken özel çantalar kullanmalısınız. Bu konuda çok sayıda kaynak var, burada yazdıklarımla yetinmeyin ve üşenmeden bu konuyu araştırın. Bu işin şakası yok, evinizi arabanızı yakabilirsiniz. Bana bir şey olmaz, ben kurallara pek uymam diyen birisiyseniz bu iş size göre değil demektir, uzaktan kumandalı araç işine hiç girmeyin.
Batarya olarak banggood.com da satılan 3S 5000 mah kapasitesindeki şu bataryayı satın aldım. Aslında turnigy lipo’lar daha kaliteli ve yaygın fakat bir çok kargo şirketinin lipo kabul etmemesinden dolayı lipo satın alınabilecek alternatifler sınırlıdır.



Şarj cihazı :
Fiyatının uygunluğundan dolayı Imax Lipro … satın aldım. Orijinal ürünün klonu, şu ana kadar problem çıkarmadı.
Tekrar yazıyorum lipo pillerin şarjı ciddi bir iştir, şarj ederken etrafta yanabilecek bir şeyler olmasın (mesela ben balkonda şarj ediyorum) ve şarj olurken oralarda olun. Pili şarja bırakıp bir yerlere gitmeyin



Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Diğer gerekli şeyler :
- Power distribution board: Olmazsa olmaz bir ürün değil ama lipodan gelen akımı ESC’lere dağıtmak için oldukça faydalı. Bazı frame’lerde bu işlev bütünleşmiş durumda.


- Kablo : Uygun kalınlıkta ve sıcaklığa dayanıklı kablo.


- Heatshrink


- Bullet pin


- Vida, somun, spacer




- Lehim makinesi, lehim ve biraz beceri ;)

Malzemeleri satın alabileceğiniz siteler :
Hobbyking : Bu işin bir numaralı sitesi. Her aradığınızı bulabilirsiniz. Fiyatlar oldukça uygun. Sanırım bir dönem siparişler çok uzun zamanda geliyormuş fakat benim verdiğim sipariş makul sürede geldi ve siparişim sorunsuzdu.

Ebay : Ebayden alışveriş biraz şans işi, ben genellikle birkaç dolarlık şeyler için ebay’i kullanıyorum. Bir şey almadan önce satıcının profiline bir göz atmakta yarar var.

Aliexpress : Ebay gibi bir site fakat satılan ürünlerin feedback’leri aynı sayfada görüldüğü için bana daha güvenilir geliyor. Örneğin buradan sunnysky motor alacağım. Aramaya sunnysky 2212-13 diye aratıyorum. Daha sonra gelen sonuçları order (sipariş) sırasına göre sıralatıyorum (insanlar aldıklarına göre bir bildikleri vardır mantığı )fiyatı gözüme uygun gelen ürünün feedbacklerini okuyorum, olumsuz bir şey yoksa sipariş veriyorum. Aliexpress’de paypal seçeneği yok o yüzden sanal kredi kartı kullanıyorum.
Aliexpress’de genellikle hangi kargo yöntemiyle gönderi yapabileceğini seçebiliyoruz. En ucuz yöntem genellikle china post oluyor, 3-6 hafta arası şansınıza göre geliyor. Hong kong post seçeneğiniz varsa hong kong postu seçin, daha kısa sürede geliyor. Genellikle 2-4 hafta arasında ürün elinizde oluyor.
Bir de aldığınız ürünün bedeli az değilse mutlaka takip numarası verebilen bir kargoyla gönderilmesini isteyin.

Quadcopter toplama videoları :
Bir numaralı anlatım, eluminerRC. Bu seriyi mutlaka baştan sona bir kaç defa izleyin. Arkadaş fazla titiz, kabloları boyamaya kadar gitmiş, o kadarına gerek yok :)



Bir diğer playlist :


Unuttuğum, eksik bıraktığım noktalar olabilir. Zamanla eklerim diye ümit ediyorum. Umarım faydalı olmuştur.
 
  • Beğen
Tepkiler: Mehmet ÖKMEN
Yeni başlayanlar için Multicopter

Bu mesajı da APM'e geçme tecrübelerim için rezerve ediyorum.
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Öncelikle yeni üyelerimizden böyle emek dolu kaynak niteliğinde konular görmek bizleri gerçekten mutlu ediyor. Demek ki forum olarak verilen emeğe yeterince saygı gösteriyoruz ki, sizler de vakit ayırıp bilginizi bizlerle paylaşıyorsunuz :RCKolik:

Tüm emeğiniz için tekrar teşekkürler Ibrahim Bey :thumbup: Sizden izin almadan konuyu biraz renklendirdim umarım bir sakıncası yoktur :)

Kısa bir sürede yaptığınız araştırmalar ile güzel bir noktaya gelmişsiniz. Yazınızı okuduğumda ekonomik olarak güzel bir quadro toplamak için gerekli her şeyi dahil etmişsiniz. Daha da önemlisi öğrendiğiniz bilgileri aralara serpiştirip, yeni başlayan arkadaşlara yardımcı olmaya çalışmısınız.

Bu nedenle konunun ismini, yine sizden izin almadan :laugh: "Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi" olarak değiştirip, kaynak konu olarak ilgili INDEKS sayfasına link verdim.

APM ne olduğu tam bilmiyorum ama bu konudaki deneyimlerinizi de mutlaka bekliyoruz :saygilar:
 
İbrahim bey harikasınız.Multicopter hobisine başlamak isteyenler için gerçekten rehber bir konu olmuş , Mehmet kardeşime katılıyorum, bu yazının altındaki emeği ve yaşanılan acı tatlı tüm tecrübeleri bizler az çok tahmin edebiliyoruz ve yeni başlamak isteyen modelci kardeşlerimiz için de çok faydalı bir yazı olacağına eminim.Elinize emeğinize sağlık , devamında gelecek olan paylaşımlarınız için de şimdiden teşekkür ediyorum.... :saygilar:
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Elinize sağlık İbrahim Bey birçok meraklı arkadaşımıza çok yararı dokunacak bir konu hazırlamışsınız. :bravo:

Tecrübelerinizi kendinize saklamayıp bizlerle de paylaştığınız için teşekkür ederiz. :saygilar:
 
Elinize saglik cok guzel bir konu olmus.
Guzel gunlerde kullanin :)
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Arkadaşlar güzel tepkileriniz için teşekkür ederim. İnşallah zaman içerisinde yaşadığım tecrübeleri burada paylaşacağım.
Mehmet Bey APM arduino bazlı bir kontrol kartı. Barometre, pusula, gps vs gibi destekleriyle bir çok fonksiyonu var. Alttaki videoyu izlemenizi öneririm.

İrfan bey Esc kısmında ac/dc hatamı söyledi, teşekkür ediyorum kendisine şimdi düzelttim :)

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

İbrahim Bey merhabalar,

kumanda seçimi ile ilgili bir sorum olacak. 6 kanallı flysky fs-t6 kumandası f450 cerceverli multiwii kartlı bir quadcopter için uygun değil mi?

kumanda uygunluğunu cok sorgulamadan aldım. sonradan aldığım firma quadcopter için uygun değil dedi.
flysky firması ile görüştüm. uçak modunda çalışabilir ama kısıtlı bir kullanım olacağını söyledi.

sizin yorumlarınız nedir? fs-t6 6ch flysky kumanda ile sorunsuz uçuş olur mu?

teşekkürler şimdiden
selamlar
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Elinize sağlık İbrahim Bey. Güzel bir yazı olmuş.

APM ileriye dönük çok iyi şeyler vadeden bir kontrolcü. Naza'ya çok ciddi bir rakip olabilir ama ayarlaması Naza kadar basit değil. PİD ayarlarını tutturana kadar çok uğraşmak gerekir. Yeni başlayacaklar için pek önerilmez.

Bunun yanında birde Multiwii kartını listeye eklemek gerek bence. Multiwii'de APM gibi çok şey vaad ediyor ama ayarları yine zor. Yakın zamanda Multiwii için otomatik PİD ayarı yapabilen bir program buldum. Elimdeki karta kurdum ama ayar için sakin bir hava bekliyorum. Tabi bu uçuşu yaparken yanımda birinin de olmasını istiyorum ki yazacağım makale için video çekilsin. Gördüğüm kadarıyla çok işe yarayacak bir program.

Volkan Bey bahsettiğiniz kumanda da 5 ve 6. kanallar switch li ise bir sıkıntı olmaz. Zaten multicopter için her kumanda da ayrı bir menü yok. Bende kumandamda uçak menüsü üzerinden kurulum yapıyorum. Zaten son iki kanal fonksiyon geçişleri için kullanılıyor. Ancak ayrıntılı menü ayarları yapmak konusunda çok yardımcı olmayabilir.
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Paylaşımlar için teşekkürler arkadaşlar, sayenizde APM, Multiwii kartlardı epey bir şey öğreniyoruz :thumbup:
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Kumanda olarak 6 kanal yeter aslında. 5. kanal uçuş modlarını seçtiğimiz kanal, yani en az 5 kanallı olması gerekiyor. 6. kanala da sürekli kullanmayacağınız bir özelliği (auto trim, save trim, auto tune vs) atarsınız. Ben de kumandamı uçak modunda kullanıyorum, mantık olarak aynı çünkü.

Nesimi bey, APM'de de bahsettiğiniz özellik mevcut, Autotune bahsettiğiniz şekilde pid ayarlarını kendisi yapıyor.
Apm'i ben de yeni başlayanlara tavsiye etmiyorum, KK de hiç düşürmediğim quad'ı 3-4 defa apm de düşürdüm :) ama her düşüşte bir tecrübe edindim, artık daha bilinçli daha tedbirli davranıyorum.
APM'in içerisinde ardupilot yazılımı var,aslında APM kartı limitlerinde çalışarak bu yazılımı çalıştırıyor. aynı yazılımı çalıştıran daha güçlü kartlar da var (Pixhawk, VRbrain gibi) ama fiyatından dolayı APM çok rağbet görüyor.
APM özellikleri bakımından değil NAZA, Wookong'la yarışabilecek düzeyde ama onlar kadar sorunsuz değil.
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Valla baya baya guzel anlatim :) hayal kurdugum bir model tek sikinti sanirim urunlerin yurt disindan temin edilebilmesi :) cok tesekurler makale tadinda anlatim icin..
 
Recep kucuk' Alıntı:
Valla baya baya guzel anlatim :) hayal kurdugum bir model tek sikinti sanirim urunlerin yurt disindan temin edilebilmesi :) cok tesekurler makale tadinda anlatim icin..
Recep Bey, maalesef bu hobiyı yurtdışından alışverişsiz yapmak maddi olarak insanı çok yoruyor :-\
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

suan multıkopter parcalarının tamamının hangı ıslevde calıstıgını anlama asamasındayım. bırde kendımce ucus menzılını ve buna gore verıcılerı arastrmaktayım ... belkı cok yavas olucak ama prof bır urunle ucus yapmak daha heycanlı olucagı kanısındayım
 
Yeni başlayanlar için Multicopter Toplama Rehberi

Öncelikle emek verip yazdığınız için çok teşekkürler,
Bende yeni başliyacagim ilk defa elime alacağım kısmet ise beni çok aydınlattı bu makale :)