Model helikopter ile uğraşan neredeyse bütün modelciler kuyruklarıyla alakalı sorunlar yaşamaktadır. Bu konumuzda model helikopterlede yaşanan kuyruk problemlerinin sebep ve çözümleri üzerinde duracağız. Malesef sorunu tespit etmek ve çözüm bulabilmek için bazen ciddi çaba sarfetmek gerekmektedir. Amacımız özellikle yeni başlayan arkadaşlarımız için bu süreci biraz daha kolaylaştırmak olacaktır.
Benim Sorunum Hangisi:
A) Kuyruğum aşağı-yukarı sallanıyor,
B) Kuyruğum sağa-sola sallanıyor,
C) Kuyruğum bana doğru dururken gazla oynadığımda kendi kendine sürekli sağa doğru hareket ediyor.
Neleri Kontol Etmeliyim ve Çözümü Nedir ?
A) Kuyruk aşağı-yukarı sallanıyor :
Bu durum modelimizin kafa devrinin anormal bir şekilde düşük olması haricinde genellikle mekanik bir problemin habercisidir. Peki neleri kontrol etmeliyiz :
- Ana pervanelerimizi pal tutuculara bağlarken sıkılık eşit şekilde ayarlanmış mı ?
- Ana pervanede tracking problemi var mı ? Pallerde TRACKING Ayarı :
- Kullandığımız ana pervaneler balanslı mı ?
- Main Shaftımız düz mü ?
- Feathering Shaftımız düz mü ?
- Rotor Damper'larımız sağlam mı ?
- Rotorumuzda eğik, dönüş sırasında balans yapabilecek bir elaman var mı ? ( Örnek flybarlı modellerde paddle’ların paralel ve çubuğun eşit mesafede ayarlanmış olması gibi )
- Main Shaft’ta boşluk var mı, aşağı yukarı milimlik bile olsa hareket ediyor mu ?
B) Kuyruk sağa-sola sallanıyor :
Bunun sebebi hem MEKANIK olabilir hem de AYARLAR la ilgili olabilir.
Öncelikle yapılması gereken mekanik kontroller nelerdir diye bakalım :
- Kuyruk pallerinin yönü doğru mu ?
- Kuyruk pervanelerimizi pal tutuculara bağlarken sıkılık eşit şekilde ayarlanmış mı ?
- Kullandığımız kuyruk pervaneleri balanslı mı ?
- Kuyruk servosundan gelen link rahat bir şekilde eğilip bükülmeden hareket edebiliyor mu?
- Modelimiz torq tube’lü (şaft aktarmalı) ise torq tube düz mü ?
- Modeliniz belt drive’lı (kayış aktarmalı) ise kayış gerginliği uygun mu, dişlilerde sıyırma var mı ?
- Gyronuz modeliniz üzerinde uygun yere uygun gyro pad kullanılarak yerleştirilmiş mi ? GYRO Pad Nedir ? Ne işe Yarar ? Nasıl Kullanılır ?
- Kuyruk servosunun dişlileri sağlam mı ?
- Kuyruk Shaftımız düz mü ?
- Kuyruk rotor mekanizmamız akıcı ve rahat bir şekilde hareket edebiliyor mu ?
- Kuyruk rotoru veya aktarma sisteminde kullanılan rulmanlar sağlam mı ? RC Heli Kumanda Ayar -5.1 : Kuyruk PALI, Kuyruk Toplama ve Temel Bilgiler
Ayarla ilgili kontrollere gelirsek :
- Gyro refleks kontrollerinin gereğinden fazla olması, yani gain değerimizin olması gerekenden yüksek ayarlanması. Çözüm gain değerinin azaltılmasıdır. GYRO GAIN Ayarı :
C) Kuyruk bana doğru dururken gazla oynadığımda kendi kendine sürekli sağa doğru hareket ediyor :
Öncelikle bir önceki maddede aktarılan bütün mekanik kontrolleri bu bölümde de yapmanızı tavsiye ederiz.
Bu hareketin sebebi genellikle ana pervanenin dönmesinden kaynaklanan torkun kuyruk tarafından yeterli miktarda karşılanamıyor olmasıdır. Helikopterimize etkiyen bu kuvvetin biliniyor olması sebebiyle Gyro ve Kuyruk Servosu’nun işini kolaylaştırmak için torka karşı yönde peşinen kuyruk pervanesine yeteri kadar açı verilmektedir.
RC Heli Kumanda Ayar -9.2 : Kuyruk PAL ACISI Kontrollü - GYRO Rate
Hedefimiz gyro’muz RATE MODE’da iken hiç trim vermediğimiz durumda kuyruğumuzun torka yenik düşmediği ve sabit kaldığı noktayı bulmaktır. Bunu sağlamak için kuyruk açımızı doğru yönde mekanik olarak arttırmamız gerekir.
RC Heli Kumanda Ayar -9.2 : Kuyruk PAL ACISI Kontrollü - GYRO Rate
Bu ayarı tamamladıktan sonra gyromuzu HEAD LOCK MODE’a alır ve doğru gain ayarımızı bulma aşamasına geçeriz. Sadece bir limit ayarı yapılarak bu ayara bakılmaksızın da gyromuzu HEAD LOCK MODE’a alıp gain ayarı yapabiliriz fakat bu performans açısından en iyi çözüm değildir. Bu arada gyro'muzun hangi mode'da olduğu ve nasıl ayarlandığıyla alakalı bilgilere aşağıdaki konulardan ulaşabilirsiniz:
Gyro nedir ? Gyro modları nelerdir ?
RC Helikopterde Gyro Mod Kontrollü Nasıl Yapılır ?
Kumanda üzerinden GYRO Mod Ayarı / Seçimi Nasıl Yapılır ?
Eğer gyromuz HEAD LOCK MODE’da iken gazla oynadığımızda kuyruğumuz kaçırıyorsa :
- Gyro refleks kontrollerinin yetersiz olması, yani gain değerinin olması gerekenden düşük ayarlanmış olması sorunun sebebi olabilir. Çözüm gain değerinin arttırılmasıdır.
GYRO GAIN Ayarı :
- Gyro'nuz kuyruk servonuzun hareket limitleri içerisindeki fiziki maksimum kontrolü veriyor olmasına rağmen torka karşı koyamıyor olabilir. Bu durumda:
a) Kuyruk servonuzun limitlerinin doğru ayarlanmamış olması sebebiyle ihtiyaç duyulan fiziki hareket yapılamadığından kuyruğunuz tutmuyor olabilir. Çözüm yeniden limit ayarının yapılmasıdır.
Aşağıdaki GYRO Konfigurasyon Prosedurleri kısmından detaylı bilgilere ulaşılabilir
b) Kuyruk pervanenizin maksimum hareketi aldıktan sonra bile torku yenecek kuvveti üretemiyor olması, yani çok düşük kafa devri soruna sebep olabilr. Çözüm doğru bir throttle curve ayarı yapılmasıdır, devir arttırılacaktır.
Konuya Link verilecek
c) Ana pervanenizdeki açılanmanın devir artışına göre çok fazla olması sebebiyle modeliniz üzerine etkiyen yüksek torka kuyruğunuz karşı koyamıyor olabilir. Çözüm doğru bir pitch curve ayarı yapılmasıdır, yani açılar azaltılacaktır.
PITCH Curve (Açı Eğrisi) :
Tüm bu kontrollerin yapılmasına rağmen istenilen kuyruk performansı yine de elde edilemeyebilir. :'( Bu durumda beklentilerinizi karşılayabilmek için gyro ve kuyruk servonuzda bir upgrade yapma ihtiyacınız olacaktır. Gyro ve servonuzun yapısal limitlerini herhangi bir mekanik revizyon veya ayarla değiştirebilmek mümkün değildir malesef. Bu durumdaki revizyonlar ise ilave yatırımlar gerektirecektir.
Faydalı olması dileğiyle.
GYRO TEMEL Terimleri ve Bazı GYRO Konfigurasyon Prosedurleri
1- GYRO da Karıştırılan Temel Terimler ve Anlamları :
2- SPARTAN QUARK GYRO Konfıgurasyon Proseduru :
3- ALIGN GP780 GYRO Konfıgurasyon Proseduru :
4- ALIGN GP 790 GYRO Konfigurasyon Proseduru :
Benim Sorunum Hangisi:
A) Kuyruğum aşağı-yukarı sallanıyor,
B) Kuyruğum sağa-sola sallanıyor,
C) Kuyruğum bana doğru dururken gazla oynadığımda kendi kendine sürekli sağa doğru hareket ediyor.
Neleri Kontol Etmeliyim ve Çözümü Nedir ?
A) Kuyruk aşağı-yukarı sallanıyor :
Bu durum modelimizin kafa devrinin anormal bir şekilde düşük olması haricinde genellikle mekanik bir problemin habercisidir. Peki neleri kontrol etmeliyiz :
- Ana pervanelerimizi pal tutuculara bağlarken sıkılık eşit şekilde ayarlanmış mı ?
- Ana pervanede tracking problemi var mı ? Pallerde TRACKING Ayarı :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
- Kullandığımız ana pervaneler balanslı mı ?
- Main Shaftımız düz mü ?
- Feathering Shaftımız düz mü ?
- Rotor Damper'larımız sağlam mı ?
- Rotorumuzda eğik, dönüş sırasında balans yapabilecek bir elaman var mı ? ( Örnek flybarlı modellerde paddle’ların paralel ve çubuğun eşit mesafede ayarlanmış olması gibi )
- Main Shaft’ta boşluk var mı, aşağı yukarı milimlik bile olsa hareket ediyor mu ?
B) Kuyruk sağa-sola sallanıyor :
Bunun sebebi hem MEKANIK olabilir hem de AYARLAR la ilgili olabilir.
Öncelikle yapılması gereken mekanik kontroller nelerdir diye bakalım :
- Kuyruk pallerinin yönü doğru mu ?
- Kuyruk pervanelerimizi pal tutuculara bağlarken sıkılık eşit şekilde ayarlanmış mı ?
- Kullandığımız kuyruk pervaneleri balanslı mı ?
- Kuyruk servosundan gelen link rahat bir şekilde eğilip bükülmeden hareket edebiliyor mu?
- Modelimiz torq tube’lü (şaft aktarmalı) ise torq tube düz mü ?
- Modeliniz belt drive’lı (kayış aktarmalı) ise kayış gerginliği uygun mu, dişlilerde sıyırma var mı ?
- Gyronuz modeliniz üzerinde uygun yere uygun gyro pad kullanılarak yerleştirilmiş mi ? GYRO Pad Nedir ? Ne işe Yarar ? Nasıl Kullanılır ?
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
- Kuyruk servosunun dişlileri sağlam mı ?
- Kuyruk Shaftımız düz mü ?
- Kuyruk rotor mekanizmamız akıcı ve rahat bir şekilde hareket edebiliyor mu ?
- Kuyruk rotoru veya aktarma sisteminde kullanılan rulmanlar sağlam mı ? RC Heli Kumanda Ayar -5.1 : Kuyruk PALI, Kuyruk Toplama ve Temel Bilgiler
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Ayarla ilgili kontrollere gelirsek :
- Gyro refleks kontrollerinin gereğinden fazla olması, yani gain değerimizin olması gerekenden yüksek ayarlanması. Çözüm gain değerinin azaltılmasıdır. GYRO GAIN Ayarı :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
C) Kuyruk bana doğru dururken gazla oynadığımda kendi kendine sürekli sağa doğru hareket ediyor :
Öncelikle bir önceki maddede aktarılan bütün mekanik kontrolleri bu bölümde de yapmanızı tavsiye ederiz.
Bu hareketin sebebi genellikle ana pervanenin dönmesinden kaynaklanan torkun kuyruk tarafından yeterli miktarda karşılanamıyor olmasıdır. Helikopterimize etkiyen bu kuvvetin biliniyor olması sebebiyle Gyro ve Kuyruk Servosu’nun işini kolaylaştırmak için torka karşı yönde peşinen kuyruk pervanesine yeteri kadar açı verilmektedir.
RC Heli Kumanda Ayar -9.2 : Kuyruk PAL ACISI Kontrollü - GYRO Rate
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Hedefimiz gyro’muz RATE MODE’da iken hiç trim vermediğimiz durumda kuyruğumuzun torka yenik düşmediği ve sabit kaldığı noktayı bulmaktır. Bunu sağlamak için kuyruk açımızı doğru yönde mekanik olarak arttırmamız gerekir.
RC Heli Kumanda Ayar -9.2 : Kuyruk PAL ACISI Kontrollü - GYRO Rate
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Bu ayarı tamamladıktan sonra gyromuzu HEAD LOCK MODE’a alır ve doğru gain ayarımızı bulma aşamasına geçeriz. Sadece bir limit ayarı yapılarak bu ayara bakılmaksızın da gyromuzu HEAD LOCK MODE’a alıp gain ayarı yapabiliriz fakat bu performans açısından en iyi çözüm değildir. Bu arada gyro'muzun hangi mode'da olduğu ve nasıl ayarlandığıyla alakalı bilgilere aşağıdaki konulardan ulaşabilirsiniz:
Gyro nedir ? Gyro modları nelerdir ?
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
RC Helikopterde Gyro Mod Kontrollü Nasıl Yapılır ?
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Kumanda üzerinden GYRO Mod Ayarı / Seçimi Nasıl Yapılır ?
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Eğer gyromuz HEAD LOCK MODE’da iken gazla oynadığımızda kuyruğumuz kaçırıyorsa :
- Gyro refleks kontrollerinin yetersiz olması, yani gain değerinin olması gerekenden düşük ayarlanmış olması sorunun sebebi olabilir. Çözüm gain değerinin arttırılmasıdır.
GYRO GAIN Ayarı :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
- Gyro'nuz kuyruk servonuzun hareket limitleri içerisindeki fiziki maksimum kontrolü veriyor olmasına rağmen torka karşı koyamıyor olabilir. Bu durumda:
a) Kuyruk servonuzun limitlerinin doğru ayarlanmamış olması sebebiyle ihtiyaç duyulan fiziki hareket yapılamadığından kuyruğunuz tutmuyor olabilir. Çözüm yeniden limit ayarının yapılmasıdır.
Aşağıdaki GYRO Konfigurasyon Prosedurleri kısmından detaylı bilgilere ulaşılabilir
b) Kuyruk pervanenizin maksimum hareketi aldıktan sonra bile torku yenecek kuvveti üretemiyor olması, yani çok düşük kafa devri soruna sebep olabilr. Çözüm doğru bir throttle curve ayarı yapılmasıdır, devir arttırılacaktır.
Konuya Link verilecek
c) Ana pervanenizdeki açılanmanın devir artışına göre çok fazla olması sebebiyle modeliniz üzerine etkiyen yüksek torka kuyruğunuz karşı koyamıyor olabilir. Çözüm doğru bir pitch curve ayarı yapılmasıdır, yani açılar azaltılacaktır.
PITCH Curve (Açı Eğrisi) :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Tüm bu kontrollerin yapılmasına rağmen istenilen kuyruk performansı yine de elde edilemeyebilir. :'( Bu durumda beklentilerinizi karşılayabilmek için gyro ve kuyruk servonuzda bir upgrade yapma ihtiyacınız olacaktır. Gyro ve servonuzun yapısal limitlerini herhangi bir mekanik revizyon veya ayarla değiştirebilmek mümkün değildir malesef. Bu durumdaki revizyonlar ise ilave yatırımlar gerektirecektir.
Faydalı olması dileğiyle.
GYRO TEMEL Terimleri ve Bazı GYRO Konfigurasyon Prosedurleri
1- GYRO da Karıştırılan Temel Terimler ve Anlamları :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
2- SPARTAN QUARK GYRO Konfıgurasyon Proseduru :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
3- ALIGN GP780 GYRO Konfıgurasyon Proseduru :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
4- ALIGN GP 790 GYRO Konfigurasyon Proseduru :
Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
Artık kuyruk sorunlarına çözüm bulmak çok daha kolay 
