Rudderın Konumu

Kenan Takkul

Yeni Uye
Katılım
11 Eyl 2020
Mesajlar
36
Tepkime puanı
15
Yaş
18
Konum
İzmir
İlgi Alanı
Uçak
Merhaba geçen sene iha yarışmasına katılmıştık. Oradan elde ettiğimiz tecrübelerle ve diğer takımları gözlemleyerek bu sene yeni bir tasarım yapıyoruz.
Geçen seneki en büyük sorun otopilotların yeterince keskin dönmemesiydi.
Otopilotlar genel olarak elevatörle yatıp dönmek yerine rudderı daha çok kullanıyorlar. Hatta bunu fark eden geçen seneki üniversite takımlarından biri uçağa gökdelen dikermiş gibi kocaman uzun bir rudder koymuşlardı bu ne kadar etkili olur bilmiyorum ama bizim aklımızda şöyle bir fikir var:
Uçakta 3 adet rudder olacak iki tanesi kuyruk kısmında motorun yatay eksenine göre yakın bir konumda simetrik duracaklar. Üçüncüsü ise uçağın en önünde pervanenin hemen arkasında olacak şekilde düşündük. Bu şekilde koymamızın nedeni üzerinen olabildiğince çok hava geçirmek ve daha keskin manevra yapmak.
Ama gel gelelim fasulyenin faydalarına bu bizim aklımıza gelene kadar neden gerçek uçak tasarımcılarının aklına gelmedi diye sorduk kendi kendimize pek görülmedik bir tasarım bu rudder tasarımının bir sakıncası varmıdır diye sizlere sormak istedim
 
Rudderın alanını arttırmak ve atımlarını arttırmak yeterli gelmiyor mu acaba? Aynı zamanda yatışı kontrol edebilmek için aileron alanlarını ve atımlarını arttırmak?
 
Rudderın alanını arttırmak ve atımlarını arttırmak yeterli gelmiyor mu acaba? Aynı zamanda yatışı kontrol edebilmek için aileron alanlarını ve atımlarını arttırmak?
Hocam deneme yanılma yoluyla görücez ama elevatörleride duruma göre boyutu değiştirilebilir .
 
Manyetik kontrollu model planörler F1E sınıfı olarak adlandırılır. Yararlı olabilir:

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Rudder dönüşlerinde kanadın biri hızlanacak, diğerini yavaşlayacak. Dolayısıyla uçak yatmaya başlayacak.
Düzeltmeyi kim yapacak?
Şayet otopilot yapacaksa neden aileron dönüşü yapmıyorsunuz?
Otopilotun mu kabiliyeti yok?
Yatış başladıktan sonra otopilot irtifayı korunmak için elevatör düzeltmesi yapmaz mı?
Bu şekildeki keskin dönüş yapılamıyor mu sizin görev uçuşlarında?
Neden keskin dönüşler isteniyor?
Rudder yüzeyini komple genişletmek için komple stabilizatör hareketli yapılabilir pekala. Ama bu ihtiyacın mantığını anlayamadım.
Rudder dönüşü yaparken ben geniş bir dönüş yapmayı tercih ederim. Daha estetik ve güvenli bir yönlendirme olur.
Waypointleri girerken geniş dönüşler planlayamaz mısınız?
 
  • Beğen
Tepkiler: yunus oğuz
Teşekkür ederiz hocam aradığın cevap buydu. Peki şöyle bir soru sorayım Rudderın etkisini artırmak için kontrol yüzeyini enine mi uzatmak mantıklı olur boyuna mı
Öncelikle dikey stabilize ve rudder'i ayrı ayrı değerlendirelim. Rudder boyutu uzun eksen stabilitesinde tabii ki dikey stab boyutuna eklenir. Ama yaw momenti için sadece hareketli parça yani rudder esas alınır. Bu bilgiler doğrultusunda siz ne yapmak istiyorsunuz? Boylamasına eksende stabilite artırmak mı, uçağı şööyle bir savurmak mı?
Uçaklar normal koşullarda rudder ile dönmezler. Dönüş yatış ile lift vektörünün dikeyden saptırılarak merkezcil kuvvete dönüştürülmesi sonucu yapılır. Rudderin görevi yükselen kanadın oluşturduğu fazla drag nedeniyle uçağın burnunu ters yöne saptırmasını (adverse yaw) engellemektir. Bu nedenle rudder etkinliğini artırmak istemenin rasyonel bir sebebi yok gibi görünüyor.
Otopilot sistemleri eğer rudder ile dönmeye çalışıyorlarsa bu çok ciddi bir sorun tabii...
 
  • Beğen
Tepkiler: Mehmet Kucuksari
Merhaba geçen sene iha yarışmasına katılmıştık. Oradan elde ettiğimiz tecrübelerle ve diğer takımları gözlemleyerek bu sene yeni bir tasarım yapıyoruz.
Geçen seneki en büyük sorun otopilotların yeterince keskin dönmemesiydi.
Otopilotlar genel olarak elevatörle yatıp dönmek yerine rudderı daha çok kullanıyorlar. Hatta bunu fark eden geçen seneki üniversite takımlarından biri uçağa gökdelen dikermiş gibi kocaman uzun bir rudder koymuşlardı bu ne kadar etkili olur bilmiyorum ama bizim aklımızda şöyle bir fikir var:
Uçakta 3 adet rudder olacak iki tanesi kuyruk kısmında motorun yatay eksenine göre yakın bir konumda simetrik duracaklar. Üçüncüsü ise uçağın en önünde pervanenin hemen arkasında olacak şekilde düşündük. Bu şekilde koymamızın nedeni üzerinen olabildiğince çok hava geçirmek ve daha keskin manevra yapmak.
Ama gel gelelim fasulyenin faydalarına bu bizim aklımıza gelene kadar neden gerçek uçak tasarımcılarının aklına gelmedi diye sorduk kendi kendimize pek görülmedik bir tasarım bu rudder tasarımının bir sakıncası varmıdır diye sizlere sormak istedim
Bu aileronla yatıp elevatör çekerek dönmek yerine, daha çok rudder kullanan otopilotlarla ilgili bilgi alabileceğim bir kaynak var mıdır?
Bir websitesi, uçuş esnasında çekilmiş videolar v.b.
Bu otopilotlar temel uçuş dinamiğine neden aykırı olarak programlanmışlar ve yine siz İHA tasarımcılarını/yarışmacılarını neden aykırı çözümler bulmaya zorluyorlar, merak ettim.
Sorunun köküne inmeden, doğru bir çözüm geliştirmek olmaz. Buradaki esas sorun bu çılgın otopilotlar bence. Otopilotun sensitivity ve gain ayarı yok mu? Koordineli bir dönüşte rudder'ın rolünü bildiğinizi varsayıyorum. Buradaki gereksinim daha düşük bir yarıçapta dönüş yapabilmek mi yoksa manevra çevikliği mi?
Düşük yarıçapta dönmek için uçuş hızı, auxiliary lifting device (Türkçe'sini bilmiyorum-flap, slat, NACA droops v.b.), CoG, NP (neutral point), CoP (Center of pressure) gibi birçok parametre var. Pozitif stabilitede olup düşük yarıçapta dönmek de mümkün, negatif stabilite durumunda olup düşük yarıçapta dönmek de mümkün.

Bu arada çok sevdiğim bir videoyu paylaşayım. Neyin, neden dolayı ve nasıl tasarlandığını anlatan öğretici bir video, bir o kadar da keyifli.
Manevra çevikliği için de fikir verir.
Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Herkese cevapları için teşekkür ederim.
Öncelikle bir karışıklık otopilot tamamen rudder ile dönmüyor hafif bir yatış yapıyorlar ama yetersiz .
Maalesef otopilotların yazılımıyla oynayabilecek ne ingilizce var nede yazılım bilgisi. İnglizce konusunu çeviriyle halletmeye çalışıyoruz en son yazılımda max yatış derecesini ve dönüş açısal hızını etkileyen bazı parametreler bulduk. Bu sene onlarla oynayarak birşeyler deneyeceğiz
 
Rutan Defiant tipi uçakla bunu denemiş. Yön dümeni çok hızlı cevap veriyor deniyor.

Bu VIDEOYU görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Herkese cevapları için teşekkür ederim.
Öncelikle bir karışıklık otopilot tamamen rudder ile dönmüyor hafif bir yatış yapıyorlar ama yetersiz .
Maalesef otopilotların yazılımıyla oynayabilecek ne ingilizce var nede yazılım bilgisi. İnglizce konusunu çeviriyle halletmeye çalışıyoruz en son yazılımda max yatış derecesini ve dönüş açısal hızını etkileyen bazı parametreler bulduk. Bu sene onlarla oynayarak birşeyler deneyeceğiz
Siz üniversite düzeyinde mı katılıyorsunuz yoksa lise mi?