Patlar Motorlu İlk Modelim için Uçak, Motor, Servo Seçimi

Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Daha çok erken bu kadar detaylı şeyler için. En ucuz standart servoları al, bir tane de fazladan yedek olarak al. Markası belli olan tüm servolar hemen hemen aynı kalitede. Hepsi aynı işi görür. Bu boyuttaki bir model için de rahatlıkla yeterli gelir. Ben senelerdir hxt5010 kullanıyorum. Tanesi 5-6 dolar civarındadır. Şimdiye kadar sadece tek bir servo öldü. O da muhtemelen kendi hatamdan dolayı.
Nimh kullanacaksan en az 2000 mAh olsun. Şayet UBEC kullanacaksan da 2s 1000-1500 mAh arası en hafif olanı tercih edebilirsin. Ben her ikisinden de memnunum. Şarjını doğru yapmak çok önemli.
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Servo çok önemli. Katılıyorum. Ama ne yazık ki marka ve fiyat her zaman belirleyici değil.
Bu servo nasıl?

Bence süper bir servo. Benim Sea Fury'nin rudder servosu bozulunca bunu takmıştım. Her bakımdan mükemmel bir servo. Ama 10 - 12 uçuştan sonra bir gün havada uçak birden pikeye başladı. Güç bela kurtardım. Bir dönüşte yine gidiyordu. Hemen güç bela indim. Bir de baktım ki rudder satıpmış. Küçük bir komut veriyorsun, o dibe dayıyor rudderi!!! Eee? Kaliteli, markalı, yakışıklı bi servo ama... :D
Kısaca Deniz Abinin yazdıklarına katılıyorum. Bu boyuttaki uçaklarda HXT5010 ve muadili servolar mükemmelen iş görürler. HXT5010'ları mümkünse 6V ile beslemek lazım. Çok daha iyi merkezliyorlar. Bu servoları ben çok uzun süre doğrudan 2S LiPo ile de kullandım ama riskli olabileceği için sana önermiyorum.
NiMh pil şans işi. En olmadık zamanda şarjsız kalabilirsin. NiMh alacaksan "LSD" yani "Low Self Discharge" tiplerden almalısın. NiMh'nin avantajı arada ek malzeme bulundurmaması. Ama yine de lehimleri ve kabloları iyi elden geçmiş bir UBEC ile LiPo kullanılabilir. Her ne yaparsan yap ana switch mutlaka çok kaliteli olsun. Çünkü en iyi setup bile elektrik gitmezse çalışmaz.
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

HS 422 analog servo olduğundan dijital servolara göre daha yavaş çalışır. Dijital ve metal dişli servo alırsanız uzun süre kullanabilirsiniz.
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Sümer Yamaner' Alıntı:
Servo çok önemli. Katılıyorum. Ama ne yazık ki marka ve fiyat her zaman belirleyici değil.
Bu servo nasıl?

Bence süper bir servo. Benim Sea Fury'nin rudder servosu bozulunca bunu takmıştım. Her bakımdan mükemmel bir servo. Ama 10 - 12 uçuştan sonra bir gün havada uçak birden pikeye başladı. Güç bela kurtardım. Bir dönüşte yine gidiyordu. Hemen güç bela indim. Bir de baktım ki rudder satıpmış. Küçük bir komut veriyorsun, o dibe dayıyor rudderi!!! Eee? Kaliteli, markalı, yakışıklı bi servo ama... :D
Kısaca Deniz Abinin yazdıklarına katılıyorum. Bu boyuttaki uçaklarda HXT5010 ve muadili servolar mükemmelen iş görürler. HXT5010'ları mümkünse 6V ile beslemek lazım. Çok daha iyi merkezliyorlar. Bu servoları ben çok uzun süre doğrudan 2S LiPo ile de kullandım ama riskli olabileceği için sana önermiyorum.
NiMh pil şans işi. En olmadık zamanda şarjsız kalabilirsin. NiMh alacaksan "LSD" yani "Low Self Discharge" tiplerden almalısın. NiMh'nin avantajı arada ek malzeme bulundurmaması. Ama yine de lehimleri ve kabloları iyi elden geçmiş bir UBEC ile LiPo kullanılabilir. Her ne yaparsan yap ana switch mutlaka çok kaliteli olsun. Çünkü en iyi setup bile elektrik gitmezse çalışmaz.
Sümer abi sanırım haklısınız en pahalı ürünler bile sorun çıkarabiliyor sonuçta kul yapısı.Önermediğiniz servo bahsettiğim Hitech HS-422 servo mu? Yoksa sizin linkini yolladığınız servo mu? Kusura bakmayın abi anlayamadım.Tavsiye ediyorsanız HXT5010 sipariş vereyim uygun bir zamanda.

Levent hocam analog servolar dijital servolara göre daha yavaş orası doğru ama benim modelimde servonun hızlı olmasına gerek olmadığını düşünüyorum.Sonuçta YAK54 gibi bir model değil.Yanlışım varsa düzeltin lütfen.
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Levent Suberk' Alıntı:
HS 422 analog servo olduğundan dijital servolara göre daha yavaş çalışır. Dijital ve metal dişli servo alırsanız uzun süre kullanabilirsiniz.

Kısıtlı bir bütçe ile bir trainer toplamaya çalışan genç kardeşimize, dijital ve metal dişli servolar ne kazandıracak sizce? Tartışma başlatmak için değil atladığım bir nokta mı var onu anlamak için sordum. :)
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Tamer Öztürk' Alıntı:
Sümer abi sanırım haklısınız en pahalı ürünler bile sorun çıkarabiliyor sonuçta kul yapısı.Önermediğiniz servo bahsettiğim Hitech HS-422 servo mu? Yoksa sizin linkini yolladığınız servo mu? Kusura bakmayın abi anlayamadım.Tavsiye ediyorsanız HXT5010 sipariş vereyim uygun bir zamanda.

Tamer'ciğim önermediğim bir servo yok. Linkini verdiğim oldukça kaliteli servo bile anlamsız bir şekilde sapıttı. Onu anlatmak istedim sadece.
Uçağında HXT5010 servoları gönül rahatlığı ile kullanabilirsin. HobbyKing kargosu beklemeyip Türkiye'den almak istersen Hitec 325HB işini en iyi şekilde görecektir.
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Servo konusunu da hallettim.Sanıyorum lipo ve sbec kullanmak daha iyi olacak gibi.Aşağıda linkini verdiğim ürün benim amacıma uygun olur mu acaba? Çıkışı 5V 5A veya 6V 5A yazıyor.Servoların kaç amper akım çektiğini bilsem hesaplayacağım ama bilgiye ulaşamadım.ASP52 Remote Needle ve OS55AX için hangi pervane ve buji uygun olur acaba? Buji olarak tavsiyeleriniz doğrultusunda OS marka tercih edeceğim.Sanırım buji seçiminde atmosferik koşullar etkili oluyor.Kıbrıs'ın iklimi yazları sıcak, kışları serin oluyor.
https://hobbyking.com/en_us/turnigy-5a-8-26v-sbec-for-lipo.html
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Sümer Yamaner' Alıntı:
Kısıtlı bir bütçe ile bir trainer toplamaya çalışan genç kardeşimize, dijital ve metal dişli servolar ne kazandıracak sizce? Tartışma başlatmak için değil atladığım bir nokta mı var onu anlamak için sordum. :)

Plastik dişli servoların diş sıyırması nedeniyle zamanı gelince değiştirilmesi gerektiğinden, metal dişli servolardan daha pahalıya gelebilirler. Dijital servolar daha fazla güç harcasalar da artık radyo kontrol sistemlerinde standart hale geldiler. Aralarında fazla bir fiyat farkı yok. :)
 
Düşük bütçe ile kumanda mı alınmalı? Uçak mı?

Tamer bey, servo hızlı olursa modele daha iyi kumanda edilebilir. Bana göre -dijital servolarda olduğu gibi- servoların hızlı olma özelliği bazı manevralarda önemli.
 
Patlar Motorlu İlk Modelim içim Uçak, Motor, Servo Seçimi

Levent Suberk' Alıntı:
Plastik dişli servoların diş sıyırması nedeniyle zamanı gelince değiştirilmesi gerektiğinden, metal dişli servolardan daha pahalıya gelebilirler. Dijital servolar daha fazla güç harcasalar da artık radyo kontrol sistemlerinde standart hale geldiler. Aralarında fazla bir fiyat farkı yok. :)

Kişisel deneyim olarak söylemeliyim ki doğru yerde kullanıldığında diş sıyıran plastik dişli servom olmadı hiç.
Bozulan servom oldu mu? Evet oldu. İki grup sebeple bozuldular. İlk grup gaz servolarımdı. Acemilikte gaz endpointlerini iyi ayarlayamamaktan dolayı (muhtemelen) sanırım üç kez gaz servosu sorunu yaşadım. Diş sıyırması değil ama...
Diğer sebep 50 cc benzinli uçakta aptalca bir seçimle karbonit dişli servo kullanmamdı. Onlar diş sıyırdı. İki hata grubu da servoya değil modelciye bağlı idi.
Halen 5.55 USD civarında bir rakama satılan HXT5010 servolardan ( ) sayısız kullandım. Hiçbiri diş sıyırmadı. Şimdi bu 5.55 USD fiyata alınabilen analog plastik dişli servoya alternatif en ucuz digital metal dişli servoyu da sunayım:
Yaklaşık olarak 40 USD.
Tamer kardeşime sanırım 5 servo lazım. 700 TL servoya verecek. Sebep ne? İleride diş sıyırırsa pahalıya gelir. Peki ileride 50 cc uçak topladığında bu 5.5 kg torklu servoyu o uçağın neresinde kullanacak? Olsa olsa gazında. Ki gazda analog servoyu tercih ediyoruz genelde. Ayrıca bir tane gaz servosu lazım. Diğer 4 servo ne olacak? Bir kutuda beklemeye mahkumlar.
Bu durumda nakliye dahil 40 dolara halledebileceği servo konusunu 700 liraya çıkarması için mantıklı bir sebep var mı? Bence yok.

Sırası gelmişken burayı okuyan genç arkadaşlar için bir toparlama yapalım:
Digital servonun analog servodan farkı nedir?
- Merkezi ve komut verilen konumu çok daha sıkı tutarlar. Bunun sonucu olarak modelden sürekli bir zırıldama duyabilirsiniz.
- Daha hızlıdırlar.
- Bunların sonucu olarak daha fazla akım tüketirler. (Özellikle benzinli motor karbüratörü gibi yaylı sistemlerde sürekli yük altında kalacağı için digital servo tercih edilmemelidir).
- Bazılarının birçok parametresi programlanabilmektedir (birçok Hitec digital servo böyledir).
- Daha pahalıdırlar.
- Tüm bu özelliklere bakıldığında orta seviyenin üstündeki modellerde tercih edilmeleri mantıklı olur.
- Performans helikopterlerinin kuyruklarında kesin olarak gereklidirler. Aslında tüm yüksek performanslı modeller için tercih edilmelidirler ama kuyruk servoları, gyroların özelliği nedeniyle daha büyük önem taşımaktadır (yüksek tazeleme frekansı gibi).

Metal dişli servoların farkları nelerdir?
- Dişleri daha dayanıklıdır. Sıyırma riski daha düşüktür. (Ama doğru yerde doğru servo kullanılır ve anormal bir darbe alınmazsa plastik dişler de sıyırmaz).
- Özellikle benzinli uçaklarda mutlaka tercih edilmelidirler.
- Kalitesiz olurlarsa çok hızlı boşluk yaparlar. Bu da hem kontrol hassasiyeti kaybına hem de flutter oluşumuna zemin hazırlar.
- Doğal olarak daha pahalıdırlar.

Levent Suberk' Alıntı:
Tamer bey, servo hızlı olursa modele daha iyi kumanda edilebilir. Bana göre -dijital servolarda olduğu gibi- servoların hızlı olma özelliği bazı manevralarda önemli.

İlk patlarlı modelini (alttan kanat bir trainer) toplamaya çalışan bu arkadaşımızın yapacağı hangi manevrada digital servonun analog servodan farkı hissedilecektir sizce? Bunu da öğrenmek için soruyorum.
 
Konu oldukça doyurucu noktaya geldi. Bu nedenle INDEKS sayfalarımıza ilave etmek için konu başlığını "Patlar Motorlu İlk Modelim içim Uçak, Motor, Servo Seçimi" olarak değiştirdim ve TRAINER bölümüne taşıdım :RCKolik:
 
Patlar Motorlu İlk Modelim için Uçak, Motor, Servo Seçimi

Sevgili hocalarım hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.Şimdilik kafama takılan nokta bir önceki mesajımda yazmış olduğum gibi linkini verdiğim SBEC'in uygunluğu ve ASP52 + OSS55AX için pervane ve buji seçimi oldu.Bu iki motor için hangi pervane(ikisi için ayrı ayrı) hangi pervane ve hangi buji uygun olur merak ediyorum.Linkini verdiğim SBEC hakkında düşünceniz nedir alayım mı? Aslında özellikle ASP52 üzerine günlerdir forumlarda araştırmalar yapıyorum.Modelcilerden birisi 10x6 pervane önermişken diğer modelci 11x7 ve hatta 12" lik pervane tavsiye eden bile var.Benim de yakıtlı motor tecrübem olmadığı için sağlıklı karar veremiyorum haliyle kafam karışıyor.Motor konusunda şuana kadar birçok araştırma yaptım ve ortak noktaya varabildiğim kanı: rodajı düzgün yapılmış,uygun bir yakıt,uygun buji,uygun pervane ve iyi ayarlanmış her motor sorunsuz çalışabiliyor.Tek fark markalar arası karbüratörün kalitesi, ayar tutma durumu.OS motorlar Sümer hocamın ve diğer hocalarımın dediği gibi biraz daha iyi fakat ASP motorlar da gayet güzel performans sağlıyorlar.Anladığım kadarıyla sadece başka arkadaşlar ASP'nin zamanla karbüratör ayar vidasının tutmadığını,gevşediğini buna bağlı olarak ayar bozulmasından dolayı motor stopundan bahsediyorlar.OS motor ile de sorun yaşayanlar var.Demek ki bu iş biraz da şans işi.Bu arada benim ilerde kullanabileceğim en büyük model 46 lık veya 60 lık modeller olacaktır.

Servolar hakkında da kendi edindiğim bilgileri paylaşayım bu vesileyle belki faydalı olur.Bir Makine Mühendisliği öğrencisi olarak, Elbette metal dişli servolar daha iyi fakat burada kanımca önemli olan dişlilerin üretildiği malzemenin mukavemeti.Mukavemeti yüksek olan her servo dişlilerinin kolay kolay sıyırmayacağını düşünüyorum.Mukavemeti düşük olan metal dişli servo bile sıyırabilir.Sümer hocamın dediği gibi dijital servolar biraz daha fazla akım tüketiyorlar ve yanılmıyorsam mikroişlemci bulunduruyor dijital servolar.Akım dalgalanmasına bağlı olarak dijital servolarda titreme olabiliyor.Ben aynı olayı yaşadım servoyu bozuk zannedip yenisi ile değiştirdim eskisini de takım çantama koydum.Model uçak grubumuzdan bir abi de aynı sorunu yaşamış ve alıcının herhangi bir kanalına kapasitör bağlayıp çok basit ve hızlı bir şekilde sorunu çözmüş.Maliyeti ise hatırladığım kadarıyla $1 veya $2.
 
Patlar Motorlu İlk Modelim için Uçak, Motor, Servo Seçimi

Tamer Öztürk' Alıntı:
Sevgili hocalarım hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.Şimdilik kafama takılan nokta bir önceki mesajımda yazmış olduğum gibi linkini verdiğim SBEC'in uygunluğu ve ASP52 + OSS55AX için pervane ve buji seçimi oldu.Bu iki motor için hangi pervane(ikisi için ayrı ayrı) hangi pervane ve hangi buji uygun olur merak ediyorum.Linkini verdiğim SBEC hakkında düşünceniz nedir alayım mı? Aslında özellikle ASP52 üzerine günlerdir forumlarda araştırmalar yapıyorum.Modelcilerden birisi 10x6 pervane önermişken diğer modelci 11x7 ve hatta 12" lik pervane tavsiye eden bile var.Benim de yakıtlı motor tecrübem olmadığı için sağlıklı karar veremiyorum haliyle kafam karışıyor.Motor konusunda şuana kadar birçok araştırma yaptım ve ortak noktaya varabildiğim kanı: rodajı düzgün yapılmış,uygun bir yakıt,uygun buji,uygun pervane ve iyi ayarlanmış her motor sorunsuz çalışabiliyor.Tek fark markalar arası karbüratörün kalitesi, ayar tutma durumu.OS motorlar Sümer hocamın ve diğer hocalarımın dediği gibi biraz daha iyi fakat ASP motorlar da gayet güzel performans sağlıyorlar.Anladığım kadarıyla sadece başka arkadaşlar ASP'nin zamanla karbüratör ayar vidasının tutmadığını,gevşediğini buna bağlı olarak ayar bozulmasından dolayı motor stopundan bahsediyorlar.OS motor ile de sorun yaşayanlar var.Demek ki bu iş biraz da şans işi.Bu arada benim ilerde kullanabileceğim en büyük model 46 lık veya 60 lık modeller olacaktır.

Servolar hakkında da kendi edindiğim bilgileri paylaşayım bu vesileyle belki faydalı olur.Bir Makine Mühendisliği öğrencisi olarak, Elbette metal dişli servolar daha iyi fakat burada kanımca önemli olan dişlilerin üretildiği malzemenin mukavemeti.Mukavemeti yüksek olan her servo dişlilerinin kolay kolay sıyırmayacağını düşünüyorum.Mukavemeti düşük olan metal dişli servo bile sıyırabilir.Sümer hocamın dediği gibi dijital servolar biraz daha fazla akım tüketiyorlar ve yanılmıyorsam mikroişlemci bulunduruyor dijital servolar.Akım dalgalanmasına bağlı olarak dijital servolarda titreme olabiliyor.Ben aynı olayı yaşadım servoyu bozuk zannedip yenisi ile değiştirdim eskisini de takım çantama koydum.Model uçak grubumuzdan bir abi de aynı sorunu yaşamış ve alıcının herhangi bir kanalına kapasitör bağlayıp çok basit ve hızlı bir şekilde sorunu çözmüş.Maliyeti ise hatırladığım kadarıyla $1 veya $2.

Öncelikle linkini verdiğin BEC gayet uygun uçağın için.

İyi çalışan motor için sıraladığın özelliklere (rodajı düzgün yapılmış,uygun bir yakıt,uygun buji,uygun pervane ve iyi ayarlanmış her motor) iyi toplanmış bir yakıt deposunu eklemeyi unutma.

ASP genel olarak OS motorları taklit eder. Ancak maliyeti düşük tutabilmek için malzeme kalitesi (metalürjik kalite) düşüktür. ASP52 ve OS55AX için ideal buji No:8'dir. Sıfır ile % 10 nitro arası bir yakıt kullanılabilir. Bir trainerde abartılı güç gerekmeyeceği için nitro düşük olabilir. Ancak ASP52 gibi ayar tutması nispeten daha güç motorlarda nitro oranı düşürüldüğünde belki biraz daha sıcak buji (No:7) kullanımı hatta kafadan shim eksiltilmesi uygun olabilir.
OS55AX ilginç bir motordur. Ona bayılanlar vardır bir de nefret edenler. Ben nefret edenlere biraz daha yakın duruyorum. :D :) Şöyle anlatayım. 2010 - 2011 arasında üç ayrı 55AX kullandım ve rodaj yaptım. İkisinde ve bir de bir arkadaşımın motorunda, ilk çalıştırmada buji fırladı gitti. Artık nasıl bir mekanizmadır bilemiyorum. Benim açıklamam şöyle: 55AX normalde kutuda bir No:8 buji içerir. OS o dönem belki de üretim hatalı bujilerin stoğunu motorlarla eritti. Çünkü daha sonra takılan sıfır bujilerle hiçbir sorun yaşamamıştık.
55AX'in bir başka sorunu karbüratörüdür. Eğer ara gazlar için küçük iğne iyi ayarlanırsa rölantide fakir kalır. Rölanti için iyi ayarlanırsa ara gazda sürekli zengin çalışır ve öksürür. Tam gazda sorun yok.
Motoru bu kadar yerden yere vurdum ama bir de şu taraftan bakalım. Elimde bir tane 46'lık P51 var. Üzerinde de OS55AX. Senede bir kere uçarım onunla. Ama her seferinde sanki dün uçmuş gibi çalışır motor.
ASP52'den bir tane kullandım. Bir zaman sonra rölantide tutarlı çalışması için sıcak buji (o zamanlar A3 şimdi No:6) takmak zorunda kalmıştım. O zamanlar %5 nitrolu yakıt kullanıyordum. Belki nitro oranını yüksek tutsam da benzer bir sonuç alabilirdim.

Gelelim pervane seçimine. Öncelikle ASP52, OS55AX'e göre daha zayıf bir motor. Dolayısıyla pervane aralıkları da farklı olacak.
OS55AX için: 13x4, 12x6, 12x5, 11x6, 11x7, 11x8 uygun. Senin uçak için ideal ölçü bence 12x5-6 olur.
ASP52 için: 11x6-7-8, 10x8 kullanılabilir. Ben 11x7-8 tercih ederdim.

Servolara gelince... Digital olanlar "biraz daha" değil "epeyce daha" fazla akım çekerler. Hele sıkışırlarsa...
O kapasitör (Türkçe'de, sözcük her ne kadar Türkçe olmasa da biz ona kondansatör deriz) herhangi bir işe yaramaz normal olarak. Servolarda titremenin en sık rastlanan sebebi, 6V uyumlu olmayan bir servonun 6V ile çalıştırılmasıdır. Ama artık ortalıkta pek de 6V uyumlu olmayan servo kalmadı gibi.
Eğer titreme sorunu bir kondansatör ile çözülüyorsa ilk yapılacak şey UBEC'in değiştirilmesi olmalıdır. (NOT: oraya bağlanan elektrolitik kondansatörün maliyeti 1 dolar olamaz. Onların tanesi 10 kuruş).
 
Patlar Motorlu İlk Modelim için Uçak, Motor, Servo Seçimi

Sümer abi teşekkür ederim.ASP52 mi alayım? OS 55AX mi? Siz hangisini al derseniz onu alacağım abi.Bir insan bu kadar kararsız bir yapıya sahip olabilir mi? Ben bile hayret ediyorum kendime. :laugh: Servodaki problem çözümü için kondansatör kullanımı ise bir abimizin verdiği bilgiler doğrultusunda paylaştım.Nimh batarya ile besliyordu uçağını ve bu şekilde çözmüş sorununu.

Sipariş listem ise şöyle;

-6 adet HXT5010 Servo:
-ASP52 veya OS55AX motor:
-On/Off Switch:
-Turnigy UBEC(Daha önce linki verilmiş olan)
-Silikon yakıt hortumu:
-AA tipi pil ile çalışan buji ısıtıcı
-Starter
-OS buji
-Uygun pervane
-UBEC için 2S 2400mAh Lipo:
-Yakıt pompası elimde mevcut bu arada.

Unuttuğum başka birşey var mı acaba? Nasıl bir starter almalıyım bu arada? Mümkünse link verebilir misiniz?
 
Patlar Motorlu İlk Modelim için Uçak, Motor, Servo Seçimi

Bütçe elveriyorsa 55AX derim.

Starter sıkıntı. Ağır olduğu için Çin'den kargosu çok tutar.
Bu işte devamlı olacaksan starter kumanda gibi demirbaştır. Bir kere kaliteli bir şey almak mantıklı olur. Örneğin Align.
Diğer yandan starter sahada kolayca otlanılabilecek bir alettir. :)
Starter için bir çözüm de güçlü bir şarjlı matkaba uygun bir kafa takıp kullanmaktır. :)

SM-N910C cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi