Uçak Trim Ayarları

Katılım
30 Kas 2014
Mesajlar
4,645
Tepkime puanı
20,046
Yaş
47
Konum
Wallingford / İngiltere
İlgi Alanı
Uçak
Bu konu aşağıdaki mesaj taşınarak Yönetim tarafından açılmıştır.


Sevgili Adminimiz yukardaki mesajı kopyalarak bu konuyu açtı sağolsun, ama bu konuyu daha derli toplu anlatabilmek adına yazılanları sildim ve başlığı güncelledim :)

Bu başlıkta aşama aşama paylaşım yapıp adım adım uçağın trimlenmesini anlatırım :thumbup::RCKolik:
 
Son düzenleme:
Evet Evren Abi altı ay doldu hatta geçmiş bile biraz :lol:

Şaka bir yana bu uçak trimleme konusu kafama takıldı konuyu hortlatıyorum kusura bakmayın. Uçaklarım hep bir şekilde dengesiz uçuyor, ya sağa çeker ya sola, ya yunuslama yapar ya da burun düşer. Bunun hal çaresi ne olaki diye düşünürken burda bir konu olduğu aklıma geldi. Girip bakınca hala aynı olduğunu gördüm tabi :lol: Eğer müsait bir zaman olursa forumdaki büyüklerin tecrübelerinden yararlanmayı çok isterim.:saygilar:
 
Hadi ya 6 ay olmuş mu gerçekten de... nerdeydi şu foto, yenisini koyayım :)

Dur başka bir fikrim var, Sarven, al sana ilk konu, dökül bakalım ;D

Eğer model her daim dengesiz uçuyorsa ve hiçbir şekilde trim tutmuyorsa o zaman sorun trimden önceki aşamalarda demektir.

Zaten bu konuda bahsetmeyi planladığım trim ayarlarında ön koşul olarak modelin tüm açılarının doğru olduğu, kanatlarda, gövdede veya kuyruk elemanlarında çarpıklık olmadığı, motor açılarının doğru olduğu ve uçağın ağırlık merkezinin de doğru aralıkta olması gerektiği varsayılır. Bunlardan herhangi birisinde bir kaçıklık varsa o uçak trim tutmaz, en ufak bir hız değişikliği uçağın farklı bir şekilde uçmasına neden olur. İlk olarak bunları kontrol etmek gerekir.
 
Bunu önden çerez niyetine paylaşayım.
Eskiden bir formulamodel ailesi vardı, sağolsunlar bu trim chart'ı Türkçe'ye çevirmişler, benim de hep elimin altında durur.
Bunu tekrar tekrar okumakta fayda var. Zira herşey ama herşey birbiriyle bağlantılı, hiçbirşey tek başına bir etken değil.

Burada esas mesele uçuş karakteristiğine uygun bir şekilde bir uçağı inşaa etmek (yeterince sağlam, yeterince rijit, yeterince hafif/ağır, fazlası ya da eksiği değil) ve ayarlamak. Trim bunun içindeki konu başlıklarından yalnızca bir tanesi. Bir sürü öncül adımı var. Önce onlardan bahsedip konuyu topyekün ele alırız.

6 ay sonra görüşmek üzere:yuppi: Evren abi, unutursam hatırlat .
 

Ekli dosyalar

  • MODEL UÇAK TRİM AYARLARI.pdf
    250 KB · Görülme: 110
Evet Evren Abi altı ay doldu hatta geçmiş bile biraz :lol:

Şaka bir yana bu uçak trimleme konusu kafama takıldı konuyu hortlatıyorum kusura bakmayın. Uçaklarım hep bir şekilde dengesiz uçuyor, ya sağa çeker ya sola, ya yunuslama yapar ya da burun düşer. Bunun hal çaresi ne olaki diye düşünürken burda bir konu olduğu aklıma geldi. Girip bakınca hala aynı olduğunu gördüm tabi :lol: Eğer müsait bir zaman olursa forumdaki büyüklerin tecrübelerinden yararlanmayı çok isterim.:saygilar:

Servo merkezlemesi ? :rolleyes:
 
  • Beğen
Tepkiler: Mustafa Koç
Bunu önden çerez niyetine paylaşayım.
Eskiden bir formulamodel ailesi vardı, sağolsunlar bu trim chart'ı Türkçe'ye çevirmişler, benim de hep elimin altında durur.
Bunu tekrar tekrar okumakta fayda var. Zira herşey ama herşey birbiriyle bağlantılı, hiçbirşey tek başına bir etken değil.

Burada esas mesele uçuş karakteristiğine uygun bir şekilde bir uçağı inşaa etmek (yeterince sağlam, yeterince rijit, yeterince hafif/ağır, fazlası ya da eksiği değil) ve ayarlamak. Trim bunun içindeki konu başlıklarından yalnızca bir tanesi. Bir sürü öncül adımı var. Önce onlardan bahsedip konuyu topyekün ele alırız.

6 ay sonra görüşmek üzere:yuppi: Evren abi, unutursam hatırlat .

İş bölümü yapalım o zaman, ben inşaat/montaj konularını anlatayım, sen havadaki trim olayını. Uyar mı?
 
Servo merkezlemesi ? :rolleyes:
Yani açıkçası benim servolardan her şey beklenir.:lol: hep köpük ve piyasadaki en ucuz servolari kullanan basit modeller uçurdum o yüzden zaten merkezlemelerine pek güvenmiyorum:laugh:

Bunu önden çerez niyetine paylaşayım.
Eskiden bir formulamodel ailesi vardı, sağolsunlar bu trim chart'ı Türkçe'ye çevirmişler, benim de hep elimin altında durur.
Bunu tekrar tekrar okumakta fayda var. Zira herşey ama herşey birbiriyle bağlantılı, hiçbirşey tek başına bir etken değil.

Burada esas mesele uçuş karakteristiğine uygun bir şekilde bir uçağı inşaa etmek (yeterince sağlam, yeterince rijit, yeterince hafif/ağır, fazlası ya da eksiği değil) ve ayarlamak. Trim bunun içindeki konu başlıklarından yalnızca bir tanesi. Bir sürü öncül adımı var. Önce onlardan bahsedip konuyu topyekün ele alırız.

6 ay sonra görüşmek üzere:yuppi: Evren abi, unutursam hatırlat .

Bu chart çok faydalı oldu gerçekten kafamdaki bütün sorulara cevap var içinde hatta baya fazlası da :thumbup: var çok teşekkürler:saygilar:
 
  • Beğen
Tepkiler: Sarven Bedikoğlu
Rica ederim Mustafa. Yazımda da bahsettiğim gibi havadaki trim/ayar işlerinden önce yerde hatta atölye ortamında kontrol edilmesi ve emin olunması gereken birçok unsur var. Bunlardan bir tanesi uçağın belli başlı ölçülerinin, açılarının doğru olması, diğeri ise bağlantı sisteminin boşluksuz olması.
Eğer hep değişken taraflara çekme varsa ve bu da genelde son komut verilen taraf ise Rıfat'ın da şüphelendiği gibi çift merkez problemi var demektir. Bunun da çok çeşitli kök nedenleri olabilir (servonun kendisi, sistemdeki boşluklar, pushrod tellerinin aşırı sürtünmeli çalışması vs.).
 
  • Beğen
Tepkiler: Mehmet Kucuksari
Rica ederim Mustafa. Yazımda da bahsettiğim gibi havadaki trim/ayar işlerinden önce yerde hatta atölye ortamında kontrol edilmesi ve emin olunması gereken birçok unsur var. Bunlardan bir tanesi uçağın belli başlı ölçülerinin, açılarının doğru olması, diğeri ise bağlantı sisteminin boşluksuz olması.
Eğer hep değişken taraflara çekme varsa ve bu da genelde son komut verilen taraf ise Rıfat'ın da şüphelendiği gibi çift merkez problemi var demektir. Bunun da çok çeşitli kök nedenleri olabilir (servonun kendisi, sistemdeki boşluklar, pushrod tellerinin aşırı sürtünmeli çalışması vs.).


Aslında evet büyük ölçüde dediğiniz gibi ne zaman nereye çekme yaptığı belli olmuyor bir dahaki uçuşta özellikle dikkat edeceğim son komut verdiğim yönde mi oluyor genelde diye kullanılan malzeme fotoblok olduğu için zamanla boşluk yapıyor olabilir. Özellikle ilk uçağımda pushrodlada menteşelerde boşluklar vardı ve kontrolü zorlaştırıyor trim tutmuyordu

Şu anki model de plana tamamen uygun gözüküyor yerdeyken.
Boşluk benim gördüğüm yok pushrodlar da rahat çalışıyor ama yine de mesela bütün kontrolleri bıraktığımda bazen düz giderken bazen gidemiyor. Muhtemelen sizin de dediğiniz gibi servo merkezleme problemleri ya da kontrol yüzeylerinin yük altında esnemesi gibi bir şey olabilir gibi düşünüyorum. Tekrar teşekkür ederim ilgilendiğiniz için:saygilar:
 
Aslında evet büyük ölçüde dediğiniz gibi ne zaman nereye çekme yaptığı belli olmuyor bir dahaki uçuşta özellikle dikkat edeceğim son komut verdiğim yönde mi oluyor genelde diye kullanılan malzeme fotoblok olduğu için zamanla boşluk yapıyor olabilir. Özellikle ilk uçağımda pushrodlada menteşelerde boşluklar vardı ve kontrolü zorlaştırıyor trim tutmuyordu

Şu anki model de plana tamamen uygun gözüküyor yerdeyken.
Boşluk benim gördüğüm yok pushrodlar da rahat çalışıyor ama yine de mesela bütün kontrolleri bıraktığımda bazen düz giderken bazen gidemiyor. Muhtemelen sizin de dediğiniz gibi servo merkezleme problemleri ya da kontrol yüzeylerinin yük altında esnemesi gibi bir şey olabilir gibi düşünüyorum. Tekrar teşekkür ederim ilgilendiğiniz için:saygilar:

Trime gelene kadarki hikaye oldukca uzun. Ama affiniza siginarak nacizhane birkac kelam etmek istiyorum:

-Modeliniz yeterince rijit mi ? Yani ucus sirasinda sagi solu orasi burasi esneyen bir modelmi yoksa kanat yukselis dumeni donus dumeni yerli yerinde bir model mi emin olmak lazim (bazi genis kanat aciklikli planor vs yi konu disi tutuyorum)

-Insa geometrisi duzgun mu (Kanadin bir hanyaya diger konyaya, yukselisin sagi baska solu baska aciyla birlesiyor govdeyle, yon dumeni egri monte edilmis, motor acisi hic verilmemis vs vs vs...). Bu gibi durumlar varsa modelinizde "Trim chart" ise yeterince yaramayacaktir hatta sizi cileden cikartabilir

-Menteseler duzgun calisiyor mu ( plastik menteselerdeki merkezleme sorunlari, iki yuzey arasinda luzumsuz mesafe kalacak sekilde sabitlenmesi dolayisiyla esneme problemleri, bant menteselerdeki esneme problemleri vs... Cok cok dikkat edilmesi gereken konular)

-Yeke geometrisi dogru mu ? Tercihen mentese merkezi ile yeke kuvvet merkezi ayni hizada olsun istenir. Bu kesin olarak luzumlu degildir. Ofset olarak da yeke montaji yapilabilir ancak ayni sekilde servo yekesinin de uyarlanmis olmasi gereklidir

-Bosluksuz ya da asgari boslukta servo ve servo kollarinin temin edilmis olmasi, kontrol cubuklarinin kasintili calismadigindan emin olunmasi

-En onemlisi ama bircok modelci dostun pek de umursamadigi konu, dogru calisan servolar, ozellikle merkezleme konusunda. Benim icin herhangi bir modelin konfigurasyonunda onemli konulardan biri servolar. Kotu servo ile iyi ucus yapma sansiniz malesef yok. Ucaga konsantre olmak yerine kumanda ile bogusur durursunuz. Dolayisiyla buyuk ama dusuk seviyedeki servolarla ucan bir model yerine daha ufak ama ust seviyede servolarla ucan bir modeli tercih sebebimdir

Yukaridakiler konusunda eminseniz, modeliniz olmasi gereken agirliktaysa, insa geometriniz, agirlik merkeziniz olmasi gereken noktada ise, yukaridaki trim chart ile sabirli bir 30 ucus modelinizi simulatordekine yakin sekilde kararli hale getirmenize olanak saglayacaktir. Lakin, burada unutulmamasi gereken konulardan biri modelin tasarimidir. Ornegin, knife edge icin dihedral degistirme olanaginiz cogunlukla yoktur. Ya da Aileron differential icin bir yone aileron atimini cok fazla azaltmaniz durumunda bu sefer tono hizinda cok ciddi azalislar gozlemlemeniz soz konusudur. Bu bakimdan yapilacak ayarlarin sonuclarinin da degerlendirilerek her model icin olasi en uygun trim'i yapmaya calismak daha uygun olacaktir.

Iyi ekipmanlarla ve ozenle toplanmis bir modelin iyi bir trim den gecmeden iyi ucmasini beklemek pek gercekci olmaz. Benim de olmazsa olmazlarimdan trim konusu. Halen telefonumda yuklu olan "Trim App" uygulamasini kullanmaktayim pistte (*Peter Goldsmith) ancak sanirim programi yeniden indirmenize musade etmiyor Google Play Store, yalnizca eski yuklenmis cihazlara destegi devam ettiriyor.