Proxxon MF 70 Mikro Freze CNC Dönüşümü

Y ekseninde sağlanan artışın sonucunu görsel olarak ortaya koyarsak...

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Alttaki pantheri dün çiziktirmiştim, orjinal kapasitede rahatça çizilebilecek en büyük bu olmuştu (biraz daha uğraşsam bi %5 daha büyütebilirdim belki.) Üstteki ise bugün X ekseni hareketi arttırıldıktan sonra çiziktirdiğim Panther. O da tam kapasite değil aslında, uğraşsam biraz daha büyük yapabilirdim :) yani adil sayılabilecek bir karşılaştırma oldu :)
 
Makina ilk kez aluminyumla tanıştı!

Nispeten basit bir işle başlamak istedim ve elimdeki 1/2” (12.7mm) çaplı 6061 aluminyum artık parçasından köşegeni 12mm olan 3mm derinliğinde bir altıgen işleyeyim dedim. Alınması gereken malzeme epey az olmasına rağmen yine de tedbirli davranıp düşük ilerleme hızları ve dalma derinlikleriyle programladım (100mm/dk ve 0.25mm lik paso). 3.2mm lik çift kanallı freze ile işledim ve sonuç:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Şuncacık parçayı işlemek epey zaman aldı ama gayet temiz ve hassas bir iş çıktı. Yavaş yavaş ilerleme hızlarını ve pasoları arttırarak denemeler yapmaya devam edeceğim, ne zaman ki kalemleri kırmaya başlarız ya da yüzey bozulur, birkaç adım geri atarız :)
 
Atolyede aluminyum talaşlarının uçuşması bağımlılık yapıyor sanırım :p

Şu aşamada belki 5-10 adım ilerisi olacak bir iş ama yeni hedefimi belirledim :)

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu mereti zamanında Panther'in sorunlu ön iniş takımı için B planı olarak belirlemiştim. Niyetim bu tasarımı kullanarak 3D baskı kalıplar yapmak ve bu kalıplar ile karbon kullanarak ön çatalı imal etmek ve sürekli eğilen çatalın yerine bunu takmaktı. Öyle veya böyle panter sezonu orjinal ön tekerlek çatalı ile kapatabildiği için B planını uygulamaya gerek kalmadı, ama önümüzdeki sezon için de daha uzun vadeli bir çözüm bulmak istiyordum. Dün biraz da işe yarar bir şeyler işlemeye çalışayım diye düşünürken aklıma bu geldi ve hedef olarak kendime bunu işlemeyi koydum. Tabi bu hemen yarın ulaşılacak bir hedef değil :) herşeyden önce 3 boyutlu işleme yöntemleri konusundaki pratik tecrübem sıfır :) dahası elimde bunu işlemeye uygun boyutta bir blok aluminyum yok. Bunu işlemek için kabaca 80*40*20 mm boyutlarında bir kütüğe ihtiyacım olacak. Elimde 40 ve 50 mm çaplı dairesel 6061 kütüklerim var, bunlardan keserek istediğim ölçülerde kütük elde etmem mümkün ama çok fazla aluminyum israf olacak, işin de acelesi olmadığı için böyle bir yola girmek istemiyorum.

Dün akşam bu parçayı işlemek için ESTLCAM üzerinde biraz zaman harcadım. Farklı işleme yöntemleri, alacakları zamanları çalıştım. Teorik olarak bunu işlemek için en uygun yöntemin "contour millling" olduğuna karar verdim ( doğru karar olduğunu iddia etmiyorum henüz :D ) ve 80x40x20 mm lik bir kütükten, iki taraflı işleme ile ve 3 mm lik çakı ile işleyecek şekilde deneme amaçlı CNC kodlarını oluşturdum. Dünkü ilerleme hızlarını ve kesme derinliklerini arttırmama rağmen bu kadar küçük bir parçanın işlenmesi bile epey uzun zaman alıyor. her iki taraf yaklaşık 3.5 saat sürüyor, toplamda 7 saat :laugh::lol: Haliyle planım öncelikle uygun çakılarla daha yüksek ilerleme hızlarında ve mümkünse daha derin kesme derinliklerinde iyi bir işleme yapabileceğim ayarları bulmak. Buna paralel olarak bir parça mavi köpük gibi sıkı yapılı bir strafor parçası bulup o meret üzerinde denemeler yapıp en uygun işleme yöntemine karar verip daha iyi bir fikre sahip olduktan sonra ihtiyacım olan aluminyumları temin etme niyetindeyim.

Eğer bu işi başarabilirsem benim için çok önemli bir kilometre taşına ulaşmış olacağım demektir, zira istediğim gibi kendi tasarladığım iniş takımı elemanları yapabilmek en büyük hayallerimden birisi :thumbup: ve bu işi yapabildiğim zaman freze torna CNC dönüşümleri, yazılımlar hatta yazılımı kullandığım bilgisayar bile :D toptan kendini amorti etmiş olacak demektir :lollol::lol:
 
Makinayla (ve yazılımla) ilk 3 boyutlu işleme denememi yaptım.

Deneme için hurricane’in kuyruk tekerleği çatalını seçtim. Bunu iki sene önce tasarlayıp 3D basılmış halini modele monte etmiştim, ama bu parçanın da hakkı aluminyumdan işlenmesi. Pantherin ön çatalına nazaran daha küçük olduğu için daha az malzeme ve işleme zamanı gerektiriyor, bu yüzden ilk adım olarak bunu seçtim, tabi ki hem kodu hem makinanın hassasiyetini ve nispeten uzun süre çalışması halinde ne olacağını denemek için parçayı balsadan oymaya karar verdim.

Parça bilgisayar ortamında şöyle görünüyor:


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


STL dosyasını Estlcam programında açıp çift taraflı işleme şeklinde bir programlama yaptırdım. Parçayı işlemek için gereken kütüğün 70x50x16mm olması gerektiğini belirledim ve programlamayı da bu boyutlara göre yaptırdım.

Kabasını almada (roughing) nispeten yavaş (200mm/dk) ilerleme hızları, son “finishing” pasosunda ise daha hızlı (300mm/dk) ilerleme hızları tanımladım. Kaliteli bir freze ucu ile aluminyumda da bu hızlara ulaşabileceğimi umuyorum, bu hızları görsel olarak gözlemleyebilmek için seçtim, yoksa balsayı oymak için rahatlıkla 2-3 katını seçebilirdim :)

Bu seçilen hızlarla ilk taraf 42 ikinci taraf ise 48 dakikalık işleme süresi hesapladı yazılım. Aluminyumu da bu hızlarla işleyebilirsem gayet kabul edilebilir bir süre bu. (3D yazıcıdan çıkan parçayı basmak da 30-40 dk almıştı diye hatırlıyorum)

Elimdeki sert balsalardan kesip yapıştırarak programladığım ölçülerde bir blok yaptım.

Frezenin tablasında da 0,0 koordinatlarını sabitleyebmek için iki küçük parça tasarlayıp bastım. Bu parçaların altlarında frezenin tablasındaki kanallarla aynı genişlikte çıkıntılar var, yani tam kanallara oturup vidalarla sabitleneniliyorlar, bir tanesi X diğeri Y ekseninde parçaya yaslanıyor. Bunlar sayesinde ilk taraf işlenip kütük ters çevrildiğinde 0,0 noktası kokayca hizalanabilecek.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
İlk tarafın işlenmesi bittiğinde şöyle birşey elde ettim:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


İlk taraf bitince blok ters çevrilip hizalandı ve diğer tarafı işleyen kod ile maknina çalıştırıldı:


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bir süre sonra parça ortaya çıkmaya başladı (parçanın 4 noktasından kütüğe bağlı kalmasını sağlayan “kulak” bırakmıştım)

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bloğu oluştururken bu tarafa eklediğim 3mm lik balsa levha her yerde tam yapışmamış, belli yerlerde bu parçalar kopup gitti :(

İkinci taraf da işlenince ortaya şöyle birşey çıktı:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Parça kütükten ayrıldı


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Az biraz da zımpara vurunca (biraz daha lamine balsa kaybetti :) )

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Sonuç; makinanım bu kadar uzun süre adım kaçırmadan güvenilir ve hassas bir şekilde çalışabildiğini görmek iyi oldu, tabi aluminyum keserken işi bu kadar kolay olmayacak orası kesin.

İşe başlanan blok ölçülerinin ve hizalamanın çok önemli olduğunu gördüm, 0.25 mm lik bir kayma veya farklılık bile tüm parçanın (ve daha kötüsü onca zamanın) çöpe gitmesine neden olabilir.

“Finishing” pasosu için ucu dairesel çakılar sipariş ettim, onlarla daha iyi bir sonuç alınabilir gibi görünüyor.

Ve belki en önemli sonuç, bu makinayla aluminyum işlemek için sesini kesecek bir kabin yapmam şart! ??? hane halkından epey bir söylenme işittim :) komşuları indirecek seviyeye ulaşamadım henüz ama aluminyum keserken ses çok daha güçlü olacak, iç tarafı piramitli süngerlerden bulup yaptığım kabinin içini bunlarla kaplamam gerekli gibi görünüyor. Tamamen kapalı bir kabin yaparsam da talaşları toparlamak için elektrik süpürgesi kullanmak yerine çakının ucuna basınçlı hava verip talaşları kesme bölgesinden uzaklaştırmak daha iyi bir seçenek olabilir, belki az da olsa soğutma da sağlayabilir bu...
 
Buarada gün içinde makinanın dağınıklığını toparlamak için de birşeyler yaptım.

Güç kaynağını monte etmek için bir aparat tasarladım:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu meret sutuna geçiyor ve güç kaynağı arka tarafına oturtulup iki yandan vidalanarak emniyete alınıyor. Özellikle terminalleri emniyete alması benim için önemliydi, malum evde pek meraklı bir yaratık var, 220V olan çıplak metal uçların açıkta olması iyi bir fikir değil.

Bu parçayla birlikte Z ekseni için de ilave bir parça tasarladım, bu parça hem daha önce anlattığım esas plakayı yükseltme işini yapıyor hem de arka tarafına kontrol kartını takmaya imkan sağlıyor. İlerde bu merete bir de fan monte edebileceğim bir üst kapak eklemesi yapacağım ki kontrolörü soğutabileyim ve kapatıp tamamen emniyete alabileyim.

Bu iki eklemeyle birlikte kabloları da düzenleyeyip herşeyi derli toplu bir hale getirebildim. Dahası makina tek parça haline geldi, istediğim yere kolayca taşıyabiliyorum.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol
 
Ve belki en önemli sonuç, bu makinayla aluminyum işlemek için sesini kesecek bir kabin yapmam şart! ??? hane halkından epey bir söylenme işittim :) komşuları indirecek seviyeye ulaşamadım henüz ama aluminyum keserken ses çok daha güçlü olacak
Geçenlerde aklıma gelen soruya değinmişsin kardeşim :) Ev halkına zora sokmayacak en güzel çözümü üreteceğine eminim :thumbup:
 
Geçenlerde aklıma gelen soruya değinmişsin kardeşim :) Ev halkına zora sokmayacak en güzel çözümü üreteceğine eminim :thumbup:

Freze fena gürültülü bir alet malesef, torna ile geceyarısı bile kimsenin ruhu duymadan çalışabiliyorum ama frezenin düğmesine basar basmaz bir vızıltı... bir de kalem ile metal temas edince ortalık şenleniyor...

Evde atolye olarak kullandığım odanın jeopolitik konumu çok iyi, hiçbir komşu ile duvar paylaşmıyor, alt da boş, sadece üst katta bir daire var, geçen sene o daire de boştu, rahattım, ama birkaç ay önce birileri taşındı. Odanın tavanı alçıpan asma tavan (bir dolu havalandırma kanalı vs var tabiki orada, malum sıcak yer :) ) bu hacimin epey bir izolasyon etkisi vardır elbet ama yine de ses gitmesi olası, sesi kaynağında kesmek elzem...
 
Özellikle 3D yazıcıların yaygınlaşması sonrasında üretim teknolojisi terimlerinde de değişmeler oldu, konvansoyonel talaşlı üretim “subtractive manufacturing” yani “eksiltmeli üretim” 3D baskı tipi üretimler ise “additive manufacturing” yani “eklemeli üretim” olarak anılmaya başlandı. Eh sonuçta birisinde madde üzerine madde eklenerek diğerinde ise hammaddeden madde eksiltilerek üretim yapılıyor :)

Ben de bir zihni sinirlik yapıp ikisinin bir arada kullanımı ile birşeyler yapmayı deneyeyim dedim :)

3D yazıcımı aldığım zamanlarda büyük umutlarla “nylon” filament de almıştım. Zira nylon fonksiyonel ve özellikle dişli, burç, yatak gibi mekanik parçaların yapımı için gayet uygun bir malzeme. Ancak hayat toz pembe değil :) filament elime ulaştıktan sonra gördüm ki bu meretle baskı yapmak çok zor, özellikle de mekanik olarak iş görecek yatak burç vb parçaların gerek duyduğu toleranslarla basmak çok zor, dişli gibi bir parçanın düşük toleransları ile basmak ise imkansızdan hallice... tabi o zamanlar yazıcım açıkta duruyordu ve bu da işi iyice zorlaştırıyordu. Şimdiki kabinli halde daha başarılı baskılar elde edebilsem de yine de sonuçlar çok hassas değildi.

Nylonun bir diğer özelliği de talaşlı üretim için gayet uygun bir malzeme olması, yani torba ve frezede oldukça kolay bir şekilde kesilip işlenebilmesi. Elimde neredeyse atıl durumda bir kilo nylon filament olunca, bir de CNC freze olunca bunları birleştireyim dedim :) aslında uzun zamandır aklımda olan bir şeydi, yatak burç gibi dairesel parçaları 3D yazıcı ile olması gerekenden daha büyük boyutlarda basıp tornada işleyerek son ölçülerine getirmek. Bu sayede parça 3D yazıcıdan çıktığında üzerinde olan şekil bozuklukları ve düzensizlikleri giderilebilecekti. Ama baskıdan çıkan parçanın işlemeye ne kadar uygun olacağı, katmanlar arasındaki yapışmanın kesme kuvvetleri altında dayanıp dayanmayacağından emin değildim. Bir şekilde de hep erteledim bunu denemeyi.

Bu sabah ise kendi kendime “bugünkü hedef budir” diye talimat verdim :)

Önce basit bir 2 cm kenarlı, içi tamamen dolu bir küp bastım, sonra da bu küpü tornaya bağlayıp sırasıyla 6 yüzünü de işledim, her yüzeyden 1 mm alınca 18mm kenarlı mükemmel bir küp haline geldi, sonra da 6 yüz için ayrı ayrı cnc kodları hazırlayıp frezede yuvarlak uçlu kalemle her yüzeye 1 den 6 ya kadar noktalar oydum, evet bildiğiniz “zar” yaptım :) sonra bunu ufaklığa kaptırdım :)

Bu zarın tornada ne kadar kolay işlendiğini görmek ve derinlere inince aslında parçanın katmanlar halinde değil de bir bütün halinde olduğunu farketmek bir sonraki adım için beni cesaretlendirdi ve bir dişli yapmaya karar verdim.

Fusion 360 kullanarak 1 mm modüllü 18 dişli ve 10mm kalınlıklı bir dişli tasarladım, bu dişlinin dış çapı 20mm olacaktı, bir tane de “kaba” parça tasarladım, altında 22mm çaplı 10mm kalınlıklı bir disk üzerinde eş merkezli 10mm çaplı ve 10mm kalınlıklı ikinci bir silindir.

Bu parçayı tamamen dolu olacak şekilde nylon kullanarak bastım.

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol



Sonra bu parçayı tornaya bağlayıp işleyerek tam yuvarlak haline getirip yüzlerini de düzledim. Merkezine de freze tablasına sabitleyebilmek için 4mm lik bir delik açtım, ve civata başı için bir tarafını 8 mmye genişlettim ve freze tablasına monte ettim:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Sonrasında freze ucunu bu parçanın merkezine sıfırlayıp dişli işleme kodunu çalıştırdım.

Daha kodun başında X ekseninde nirmal olmayan bir boşluk olduğunu farkettim, arada sırada boşluğu alarak devam ettim, nasılsa dişli olarak kullanmak gibi bir niyetim yok, önemli olan basılmış nylonun işlenmesinin sonucunu görmekti.

Haliyle sonuç dişliden çok eciş bücüş bişey oldu :)

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol


Sonuç parça bazında başarısız olsa da yöntemin kullanılabilirliği açısından başarılı oldu bence. Zaten aslen aklımda olan bu tür bir dişli yapmak yerine kayış sistemi dişlileri yapmak (acaba ne amaçla :) ) . Bunların toleransları da daha yüksek olacağı için sonuçta elde edeceğim parçaların kullabılabilirlik ihtimali daha yüksek olur gibi görünüyor. Sonuçta bugünkü çuvallama da malzeme veya yöntem kaynaklı değil makinada alakasız bir hata sonucu oldu.

Bir sonraki deneme olarak hurricane için nylondan kuyruk tekerleği çatalı işlemek olacak. Bu meret yeterince sağlam olabilir ve aluminyumun yarı ağırlığında olması da ciddi bir avantaj olacaktır. Tabi boyamak nasıl sonuç verir bilmiyorum ama her durumda iyi bir tecrübe olacaktır.
 
Peter Jackson, gençliğinden beri Yüzüklerin Efendisi serisini film olarak çekmek istiyormuş ama aklındakileri gerçekleştirmek için bilgisayar ve görüntüleme teknolojisinin gelişmesini beklemiş. Ne zaman ki hayalinde canlandırdığı sahneleri çekebileceğini görmüş, ondan sonra filmi çekmek için çalışmaya başlamış.
Seni de ona benzetiyorum. Uzun süredir daha aklında olan neler var acaba?...
 
Bu naylon kardesimiz katman katman ayrilmiyor mu yani? İnsan gercekten hayret ediyor ?

Ben de böyle birşey beklerken sonuç çok farklı ve şaşırtıcı oldu. Malzemeyi işledikçe iç kısımlarda sanki ekstruzyondan çıkmış gibi bir yapı vardı. Tabi henüz elektron mikroskopumla derinlemesine incelemedim :p Yüksek sıcaklıkla tamamen kaynaşmış iplikçikler :)

Tabi herşeyde olduğu gibi bunda da bazı sınırlar var, dün üzülerek bunu tecrübe ettim. Hurrinin kuyruk tekerleğini işlemek için 80x32x18 mm ölçülerinde bir bloğu basamadım bir türlü. Her üç yönde de denedim, sonuç aynı, tabandan ayrılıyor baskı. Zaten filamentin bilgi föyünde en uygun olmayan baskı yüzeyinin PEI olduğunu söylüyor :D maske bandı, çift taraflı bant denedim sonuç değişmedi. Sıcaklıkları üst sınırlarına kadar zorladım, tabanı 120 derece yaptım ki maksimum 122 oluyor :D kabini önceden ısıttım, kenardaki termometre bile 41 derece gösteriyordu, tabla üzerindeki sıcaklık rahatlıkla 50-60 derece civaraındadır, ekstruder motoruna dokunamıyordum bil ama nafile, sadece iki 3 mm daha yüksek basmamı sağladı hepsi. Kapton bant falan lazım galiba, ya da pritt tarzı bir yapıştırıcı (saç spreyi de olabilir), ama şu aşamada elimdeki imkanlarla bu boyutta bir bloğu yapamıyorum. Silindirik parçalar için de üst sınırımın 25-30 mm çap civarında olacağını tahmin ediyorum.

Ben ilk torna ve freze derslerimi delrin kutukle aldim Ahmet abiden. Bayram donusu yumusak metallerle devam edicez insallah. Delrin cok guzel abi gelsene x?

Süper, ama dikkat et talaş kaldırmak bağımlılık yapar :D

Delrin bu işler için harika bir malzeme, bayram tatili bitince burada gördüğüm bir nalburdan birkaç parça kütük alacağım ben de.