Sumer Yamaner
Moderator
- Katılım
- 17 Eyl 2013
- Mesajlar
- 9,150
- Tepkime puanı
- 23,845
- Yaş
- 62
- Konum
- İstanbul
- Web sitesi
- www.sumeryamaner.com
- İlgi Alanı
- Uçak
Yeni Başlayanlar için Kumandalar Hakkında Genel Bilgiler
EPA (End Point Adjustment): Travel Adjust olarak da bilinir. O kanalın hareket alanını belirler. Öncelikle şunu hatırlayalım. Kumandalar klasik olarak her kanal için süresi 1 mS (milisaniye) ile 2 mS arasında değişen sinyal üretirler ve bunu saniyede 50 kez tekrarlarlar. (NOT: Yeni nesil kumandalarda bu biraz değişti ama temel mantığı anlamak açısından bunu iyi anlamak gerekiyor).
1.5 mS uzunluğundaki sinyal tam orta konumu ifade eder. Standart olarak bir servonun 1 mS ile 2 mS arasında 90 derecelik bir dönüş yapması beklenir. Ancak birçok servo bu standart sürelerin dışına çıkılarak daha geniş bir alanda hareket ettirilebilir. Bazı servolar bunu tolere edemeyebilirler. Bazı servolar ise özel programlama araçları ile her iki yana 90'ar derece hareket etmeye programlanabilirler.
İşte EPA ayarını, servonun hareket alanını belirlemek için kullanıyoruz. Bu şekilde servonun hareketin uçlarında kontrol yüzeyini zorlamasını, sıkışmasını, aşırı elektrik çekip yanmasını engellemiş oluyoruz. Dolayısıyla bu ayar her modelcinin iyice anlayıp uygulaması gereken temel bir ayar.
Bu ayarın ayrıntılarına geçmeden önce bir temel ilkeyi hatırlatalım. Mekanik setup çok çok önemlidir ve elektronik ayar imkanlarına güvenerek ihmal edilmesi hatalı bir yaklaşımdır. Mekanik setup yapılırken temel ilkemiz servo yekesinin merkeze olabildiğince yakın bir deliğini, kontrol yüzeyinin ise merkezden olabildiğince uzak bir deliğini kullanmaktır. Yani asıl istediğimiz daha fazla servo hareketinin daha az kontrol yüzeyi hareketine dönüşmesidir. Bu şekilde, servonun standart +/- 45 derecelik hareketinin elden geldiğince tamamının kullanılması amaçlanmaktadır.
Bunu neden istiyoruz?
Kullandığımız sistemler digital çalışıyor. Yani kumanda komutları bir dijitizasyondan geçiyor. Kumanda sistemlerinin çözünürlüğünden söz ediyoruz. Aynen kameraların megapiksel rakamı gibi. Örneğin sıradan bir kumanda 512 ya da 1024 çözünürlükte. Yani stik bir yandan diğer yana hareket ederken toplam 1024 ara değer oluşturabliyor. Daha kaliteli kumandalarda bu değer 4096 gibi yüksek olabiliyor. İşte, eğer biz mekanik setup sırasında yukarıda söylediğim ilkelere dikkat edersek, kumandanın bu çözünürlüğünün tamamını kullanabiliriz. Bunun sonucunda da çok daha yumuşak hareket eden kontrol yüzeyleri elde etmiş oluruz.
Bir de tersini düşünelim. Kumanda telini servoda en uç deliğe taktık, elevatörde de en iç deliğe. Servonun toplam hareket alanı +/- 20 derece oldu. +/-45 derece yani toplam 90 derece hareket sırasında kumandanın tüm çözünürlüğünü (örneğin 1024 adımını) kullanıyorken, artık kullanabildiğimiz adım sayısı yaklaşık 450 civarına düştü. Bunun bir sonucu olarak, elevatöre aktarabildiğimiz en küçük hareket miktarı kabalaştı. Yani elevatör kontrol hassasiyetimiz azaldı. Umarım anlatabilmişimdir.
İşte bu nedenle mekanik ayarlarımızı, EPA değerini azami yapabilecek şekilde uygulamalıyız. Mekaniği hallettikten sonra ince ayar için EPA ile oynayabiliriz.
Bu konuda benim şahit olduğum en büyük sıkıntı gaz kolu ile ilgili. Gaz kolu ayarı hatalı yapıldığı için birçok durumda servo sıkışıp yanıyor. Bunu ayrı bir mesaj olarak atacağım.
EPA (End Point Adjustment): Travel Adjust olarak da bilinir. O kanalın hareket alanını belirler. Öncelikle şunu hatırlayalım. Kumandalar klasik olarak her kanal için süresi 1 mS (milisaniye) ile 2 mS arasında değişen sinyal üretirler ve bunu saniyede 50 kez tekrarlarlar. (NOT: Yeni nesil kumandalarda bu biraz değişti ama temel mantığı anlamak açısından bunu iyi anlamak gerekiyor).
1.5 mS uzunluğundaki sinyal tam orta konumu ifade eder. Standart olarak bir servonun 1 mS ile 2 mS arasında 90 derecelik bir dönüş yapması beklenir. Ancak birçok servo bu standart sürelerin dışına çıkılarak daha geniş bir alanda hareket ettirilebilir. Bazı servolar bunu tolere edemeyebilirler. Bazı servolar ise özel programlama araçları ile her iki yana 90'ar derece hareket etmeye programlanabilirler.
İşte EPA ayarını, servonun hareket alanını belirlemek için kullanıyoruz. Bu şekilde servonun hareketin uçlarında kontrol yüzeyini zorlamasını, sıkışmasını, aşırı elektrik çekip yanmasını engellemiş oluyoruz. Dolayısıyla bu ayar her modelcinin iyice anlayıp uygulaması gereken temel bir ayar.
Bu ayarın ayrıntılarına geçmeden önce bir temel ilkeyi hatırlatalım. Mekanik setup çok çok önemlidir ve elektronik ayar imkanlarına güvenerek ihmal edilmesi hatalı bir yaklaşımdır. Mekanik setup yapılırken temel ilkemiz servo yekesinin merkeze olabildiğince yakın bir deliğini, kontrol yüzeyinin ise merkezden olabildiğince uzak bir deliğini kullanmaktır. Yani asıl istediğimiz daha fazla servo hareketinin daha az kontrol yüzeyi hareketine dönüşmesidir. Bu şekilde, servonun standart +/- 45 derecelik hareketinin elden geldiğince tamamının kullanılması amaçlanmaktadır.
Bunu neden istiyoruz?
Kullandığımız sistemler digital çalışıyor. Yani kumanda komutları bir dijitizasyondan geçiyor. Kumanda sistemlerinin çözünürlüğünden söz ediyoruz. Aynen kameraların megapiksel rakamı gibi. Örneğin sıradan bir kumanda 512 ya da 1024 çözünürlükte. Yani stik bir yandan diğer yana hareket ederken toplam 1024 ara değer oluşturabliyor. Daha kaliteli kumandalarda bu değer 4096 gibi yüksek olabiliyor. İşte, eğer biz mekanik setup sırasında yukarıda söylediğim ilkelere dikkat edersek, kumandanın bu çözünürlüğünün tamamını kullanabiliriz. Bunun sonucunda da çok daha yumuşak hareket eden kontrol yüzeyleri elde etmiş oluruz.
Bir de tersini düşünelim. Kumanda telini servoda en uç deliğe taktık, elevatörde de en iç deliğe. Servonun toplam hareket alanı +/- 20 derece oldu. +/-45 derece yani toplam 90 derece hareket sırasında kumandanın tüm çözünürlüğünü (örneğin 1024 adımını) kullanıyorken, artık kullanabildiğimiz adım sayısı yaklaşık 450 civarına düştü. Bunun bir sonucu olarak, elevatöre aktarabildiğimiz en küçük hareket miktarı kabalaştı. Yani elevatör kontrol hassasiyetimiz azaldı. Umarım anlatabilmişimdir.
İşte bu nedenle mekanik ayarlarımızı, EPA değerini azami yapabilecek şekilde uygulamalıyız. Mekaniği hallettikten sonra ince ayar için EPA ile oynayabiliriz.
Bu konuda benim şahit olduğum en büyük sıkıntı gaz kolu ile ilgili. Gaz kolu ayarı hatalı yapıldığı için birçok durumda servo sıkışıp yanıyor. Bunu ayrı bir mesaj olarak atacağım.