1/30 Ölçekli Airbus A330-300 (3D Baskı)

[Ömer Erkan]

...
THY nin İstanbul-İzmir uçuşlarına koyduğu A330lar gibi olacak

İkramlar yetişir mi? Yoksa, ancak iniş sonrası yerde mi?

 

[Özgür Evren Varol]

İkramlar yetişir mi? Yoksa, ancak iniş sonrası yerde mi?

İkram yetişir orası kesin de oturduğunuz sıraya bağlı olarak sandviçi ve içeceğinizi elinize tutuşturduktan 30 saniye sonra çöpleri toplamaya gelebilirler

 

[Özgür Evren Varol]

Neyse, ikramları dert etmeye gerek kalmadı, zira tek pil ile uçmamın imkansız olduğu belgelendi

Tek pil/çift pil kararında önemli olan bir diğer şey de tek bir pilin iki motora yetecek akımı sağlıklı bir şekilde verip veremeyeceğiydi. Bunun için ne yapmak gerek, pilin üzerindeki C değerine bakmak gerek. Elimdeki pillerin hepsi 60C, ikisi 5000mAh birisi 5200mAh kapasiteli. Yani bu C verisine göre 5000lik pilden 300A, 5200lük pilden ise 312A akımı “güvenle” çekebilmem lazım, harika, demekki tek pille uçabilirim

Peki ya üretici beni kandırdıysa? Ya paket üzerindeki C değeri doğru değilse? Malesef çok üst seviye pil üreticileri hariç bu paketlere yazılan C değerleri pek doğru olmuyor.
Sanırım onların kastettiği C “bu akıma kadar pil patlamadan çekebilirsin” gibisinden bir anlayış olabilir, yani pil şişmiş, ömrü kısalmış falan umurları değil. Gerçek anlamda bir pilden ne kadar akım çekileceği hakkında yabancı forumlarda gayet faydalı bilgiler içeren tartışmalar var, ve temelde bunu belirleyen en önemli faktör pilin iç direnci. Bu aynı zamanda pilin kalitesini de gösteren bir değer. Yeni nesil şarj cihazlarında pil iç direncini ölçme özelliği de var (bu iç direnç sıradan bir direnç elemanı gibi ohmmetreyle ölçülebilen bir şey değil, sabit bir “elektriksel yük” altındaki gerilim düşmesiyle belirlenebilen bir kavram). RCgroupstaki tartışmalardan birisinde pillerin iç dirençlerini kullanarak gerçek C değerlerini belirleyen bir online hesaplama aracı paylaşmışlar. Araca ulaşmak için

Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu araçta pillerinizin iç direncini ve kapasitesini girerek güvenle çekebileceğiniz maksimum akımları görebiliyorsunuz. Ayrıca pilinizin kalitesi hakkında fikir veren bir de katsayı (FOM) eklemişler. Pilin direnci ve kapasitesinin bir oranı olan bu değer 1’e ne kader yakınsa o pil o kadar kalitelidir, iyidir gibisinden bir gösterge.

Ben de elimdeki pilleri şarj cihazına bağlayıp iç dirençlerini ölçtüm.

5000 mAh kapasiteli pillerim pek kaliteli olmayan, yoklukta burda bulabildiğim tek pil olduğu için zamanında aldığım piller. Haliyle iç dirençleri de epey yüksek:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Ayrıca yine bu ölçüm sonucu da açıkça görüldüğü gibi hücreler bir araya getirilirken de eşleştirme yapmak gibi bir zahmete girmemişler, aynı paketteki hücrelerin farklı iç dirençleri var, ve bir paketin C kapasitesini en yüksek dirence sahip hücre belirliyor. Yani, bu iki pakette iç direnci 6 ohm olan hücreler olmasına rağmen birisinin C değerini hesaplarken 7 diğeri için de 8 ohm kullanmak gerekecek.

Buna göre de bu pillerden pile zarar vermeden çekebileceğim en yüksek değerler de 65 ve 61 A olarak hesaplanıyor. Yani aslında 60C olarak satılan piller gerçekte 12-13C !!! Bu iki pilden herhangi birisini airbus (veya me-262) üzerinde tek başına kullanmam demek çok kısa bir süre içinde pile ciddi zarar vermem demek. Motorların her birinin maksimumda 75 amper çektiklerini düşünürsek bu iki pil birlikteyken bile tam gazda pillerin limitlerinin zorlanacağı anlamına gelir. Neyse ki tam gaz kullanımı çok sınırlı olacak diye tahmin ediyorum.

Elimdeki 3. pil biraz daha kaliteli, Align marka ve yine 60 C olarak etiketlenmiş 5200mAh lik bir pil. Bunun iç dirençleri şöyle:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

En azından hücre eşlemesi yapılmış diyelim

Bu iç dirençler için hesap yapıldığında maksimum akım 102 A çıkıyor. Daha iyi bir değer ama halen tek başına beslemeye yetmeyebilir. Sorun şu ki bu pilden elimde ikinci bir tane yok. Bu durumda şimdilik sadece diğer iki pille uçuş yapacağım demektir, bir uçuş gününde tek bir uçuş... ama bu ilk uçuşlarda topladığım güç verilerine göre eğer 100 amperin çok geçilmediğini görürsem eğer o zaman bu pille tek pilli (gaz kontrolüne de daha fazla dikkat ederek) uçuşlar yapabilirim. Her durumda ilk fırsatta elimdeki bu boyuttaki pil adedini arttırmam gerekeceği kesin. Bir diğer alternatif de bir çift 30luk türbin alıp bu modele takarak dünyanın ilk türbin motorlu (hatta çift) 3D baskı uçağını uçurmak olabilir

 

[Mehmet Kucuksari]

Peki ya üretici beni kandırdıysa? Ya paket üzerindeki C değeri doğru değilse? Malesef çok üst seviye pil üreticileri hariç bu paketlere yazılan C değerleri pek doğru olmuyor.
Sanırım onların kastettiği C “bu akıma kadar pil patlamadan çekebilirsin” gibisinden bir anlayış olabilir, yani pil şişmiş, ömrü kısalmış falan umurları değil. Gerçek anlamda bir pilden ne kadar akım çekileceği hakkında yabancı forumlarda gayet faydalı bilgiler içeren tartışmalar var, ve temelde bunu belirleyen en önemli faktör pilin iç direnci. Bu aynı zamanda pilin kalitesini de gösteren bir değer. Yeni nesil şarj cihazlarında pil iç direncini ölçme özelliği de var (bu iç direnç sıradan bir direnç elemanı gibi ohmmetreyle ölçülebilen bir şey değil, sabit bir “elektriksel yük” altındaki gerilim düşmesiyle belirlenebilen bir kavram). RCgroupstaki tartışmalardan birisinde pillerin iç dirençlerini kullanarak gerçek C değerlerini belirleyen bir online hesaplama aracı paylaşmışlar. Araca ulaşmak için

Bu LİNKİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Senin her bir projende çok güzel yeni şeyler öğrenebiliyoruz kardeşim. Bu da senin farkın olsa gerek

Ben sence şimdi bu durumda dayanamaz ne yaparım ?

 

[Özgür Evren Varol]

Ben sence şimdi bu durumda dayanamaz ne yaparım ?

Biliyordum biliyordum

 

[Ömer Erkan]

Ben de elimdeki pillere bir de buradan bakacağım. Bakalım ne durumdalar?

 

[Özgür Evren Varol]

Epey bir gecikmeyle de olsa sonunda servolar elime ulaştı

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Aslında paket gecikmemiş, ayın 22’sinden beri postanede yatıyormuş. Biraz benim salaklığıma geldi, tamamen de şans eseri ortaya çıktı. Hikaye şöyle Bu ayın başında Paasche airbrush sitesinden emektar (10yıldan daha eski) Talon airbrushım için üç beş yedek parça sipariş ettim. Sonra ayın 13’ünde de towerdan servoları sipariş ettim. Her zaman olduğu gibi tower siparişi verdiğim gün paketi postaya verdi ve bana bir takip numarası yolladı. Paasche ise mail falan atmadı ve sitede de siparişim halen “işleniyor” olarak görünüyordu. Ayın 16’sında postaneden bir SMS aldım, “adınıza gelen bir adi posta var, gelin alın” diyordu. O sırada tower siparişim hala amerika içerisinde görünüyordu, paasche siparişim de hala “işleniyor” durumunda olduğu için mesajı sallamadım, yine TR’den gelen bilgi veya reklam mektubudur diyip geçtim. Ayın 22’sinde ikinci bir SMS geldi, aynı şekilde “adi posta” ifadesi ile. Hemen USPS takip sitesine baktım, tower paketi hala Amerika içinde görünüyor, yine mesajı sallamadım, tower paketini almaya gidince bunları da toplarım nasılsa diyip geçtim. Bu geçtiğimiz salı Paasche siparişini kontrol ettiğimde hala işleniyor durumunda görünce “çüş artık” diyip adamlara mail attım, “hacı hayırdır bunca zaman beyi işliyonuz, ne zaman yolluycanız paketi bir bilgi verin bir zahmet” dedim. Gelen cevap: “bu paket çoktan yollandı! Eğer bu hafta sonuna kadar elinize geçmezse haber edin yenisini yollayalım” haydaa... o an dank etti, postanedeki mesajlardan birisi aslında bu paket içindi (takip numarası olmayan adi posta ile istemiştim). Önce yine “tower paketi gelince üçünü birden alırım” dedim, buarada tower paketi hala Amerikada görünüyor. Ama dün bir fırsat oldu ve hadi gidip şu paketle öbür mektup neyin neyiyse onları alayım da bari airbrushı toplar iki fısfıs plastik maket yaparım diyip gittim postaneye ve sürpriz, eleman iki paketle çıkageldi, biri paasche diğeri tower! Paasche 3 eylulde postalanmış 15 eylülde ülkeye girmiş, tower 13ünde postalanmış, 22’sinde ülkeye girmiş... her ikisi de “first class package” fena sürelerde ulaşmamış

Modele dönelim;
Servo dağılımı şöyle olacak:

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Kuyruk kısmında elevatörler için birer adet 65mg ve rudder için bir 85mg

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Kanatlarda ailerin ve flaplar için birer 85mg ve retractlar için birer 75bb

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Burun kısmında da bir retract bir de ön iniş takımı yön kontrol servosu var (bunlar zaten modele monteli halde, fotodaki HS75 ilerde burun retract servosunu değiştirirsem diye temin edildi)

Toplam 11 servo, iki ESC yani 13 giriş var, ve hepsi 8 kanal alıcının sadece 7 kanalı kullanılarak bağlanacak

Sümer abimizin konu ile ilgili süper bir ürünü ve yazısı var malum, isteyenler okusun

Kanat ve gövde konektörleri olarak MPX konektörler kullanacağım.

Soldaki ESC (1 numaralı motorun ESC’si) alıcıyı ve tüm servoların gücünü besleyecek, sağdaki iki numaralı ESC ise retract servolarının gücünü besleyecek, böylece retract servolarının gücünü alıcı üzerinden geçirmeyeceğim.

Şimdi bol miktarda Y kablo yapmam gerekecek aslında bunca giriş çıkış kablo karmaşasına en iyi gelecek çözüm bir plaket tasarlayıp plaket üzerinden dağılım ve bağlantıları çözmek olurdu ama bir airbus için bu kadar uğraşmaya değmez

 

[Mehmet Kucuksari]

Toplam 11 servo, iki ESC yani 13 giriş var, ve hepsi 8 kanal alıcının sadece 7 kanalı kullanılarak bağlanacak

Sümer abimizin konu ile ilgili süper bir ürünü ve yazısı var malum, isteyenler okusun

Allah arttırsın ne diyelim

 

[Ali Yalçın]

Allah arttırsın ne diyelim

Bende Y kabloları Allah ayırmasın diyeyim?

 

[Özgür Evren Varol]

Bende Y kabloları Allah ayırmasın diyeyim?

3’lu Y bağlantı bile var vallahi, buna kocaman bir Amin demek lazım

 

[Özgür Evren Varol]

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Bu RESMİ görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol

Mutfak tezgahı işgal edilip bolca lehim işiyle modelde gerekli olacak tüm Y kablolar üretildi. Ama galiba hepsini en baştan yapacağım, beğenmedim ???

 

[Sumer Yamaner]

Fakirliğin gözü körolsun yaa...

 

[Ömer Erkan]

...
Mutfak tezgahı işgal edilip bolca lehim işiyle modelde gerekli olacak tüm Y kablolar üretildi. Ama galiba hepsini en baştan yapacağım, beğenmedim ???

Arkadaş, nesini beğenmedin? Mis gibi olmuşlar işte! Bunları atma bari de, olmayan birinin işine yarasın.

 

[Özgür Evren Varol]

Fakirliğin gözü körolsun yaa...

Aynen abim yaa, gönül isterdi ki bir powerbox expander modülü alalım, takalım iki tane SB alıcı, oh, miss, anında 18 kanal, her bir fonksiyonu ayrı ayrı ayarla istediğin gibi, ne Y kablo, ne servo reverser, hiçbişeye gerek kalmasın... Ama işte airbus olunca model insanın eli gitmiyor 100 avro daha harcamaya

Arkadaş, nesini beğenmedin? Mis gibi olmuşlar işte! Bunları atma bari de, olmayan birinin işine yarasın.

Kabloların kendisi güzel oldu da planlamayı çok iyi yapmamışım, ortaya çıkacak olan kablo karmaşasını beğenmedim. Normalde modellerin gövdesinde yer olmamasından şikayet ederiz malum, bu modelde de tam tersi söz konusu, yolcular, bagaj ve koltuklar olmayınca içerisi fazlaca boş alıcıyı koyacak yer bulamadım resmen, koyacak demiyelim de sabitleyecek... Dahası bunca kabloyu da ortalıkta uçuşmasın diye bir yerlere tutturmam gerek. Kabloları yaptıktan sonra aklıma bir "entegre kablo kanalı/alıcı tepsisi" fikri geldi. 3D yazıcıda basacak şekilde tasarlayıp basacağım bu zımbırtı üzerinde alıcıyı ve antenleri tutturacak bir yapıya sahip olacak, ayrıca alt kısmında da bir kablo kanalı benzeri sistem ile tüm bu Y kabloları derli toplu tutacak, gövdenin iki yanında kanatların bağlandığı yerdeki MPX konektörlere kadar da uzanacak. Kısacası öndeki retract ve yön kontrolü ile kuyruk servoları haricinde gövdede ortalıkta olan kablo olmayacak. Bu kablolar da zaten gövdedeki lonjeron "çita"larına tutturuluyor olacak...

Aslında ikici bir alternatif olarak tüm kablo ve bağlantıları bertaraf eden bir sistem daha var aklımda, biraz çılgınca ama neden olmasın Eğer bu sistemi uygularsam kanatlarla gövdeyi biraraya getirdiğimde sadece pil bağlantılarını takmam gerekecek, başka hiçbir konektör olmayacak Acaba ne menem bir sistemdir bu böyle

 

[Samet Acar]

Özgür abi konudan biraz bağımsız olacak ama yapım vidyoları yüklesende bizde şenlensek biraz